Hvað skýrir muninn á framleiðni í bygginga- og mannvirkjageira á Íslandi samanborið við nágrannalöndin?

Abstract

Í nýlegri MS ritgerð Ævars Rafns Hafþórssonar, Framleiðni á byggingamarkaði Samanburður við Noreg 2016, kemur m.a. fram að munurinn á framleiðni milli landanna í byggingariðnaði sé allt að 46%. Þessi munur hefur að mestu verið óútskýrður en margir sem vinna við bygginga- og mannvirkjageirann hafa bent á nokkrar ástæður sem þykja líklegar skýringar. Í ritgerðinni verður þessara ábendinga leitað, þær kannaðar og reynt að varpa ljósi á frumorsök þess að framleiðni er ónóg og reyna að benda á aðgerðir til úrbóta. Verkefnið sem er umbótamiðuð rannsókn er unnin þannig að dregnar eru fram þær skýringar sem bent hefur verið á í bæði ræðu og riti. Voru tekin viðtöl við sérfróða aðila í geiranum. Niðurstöður verkefnisins eru að þekking á hugtakinu framleiðni er ekki öllum töm í geiranum og mikilvægi ekki skýrt. Aðilar geta þó hver fyrir sig séð atriði til úrbóta þegar þeir líta til síns nærumhverfis og flestir töldu mikilvægt fyrir iðnaðinn að fá stöðugra umhverfi til að starfa í, ráðgjöf á vinnustaði til að bæta framleiðni og átak í gæðum á hönnun og framkvæmd. Dreginn er fram fjöldi líklegra skýringa og þær flokkaðar fyrst eftir gerð og staðsetningu í virðiskeðjunni og síðan hvort um sé að ræða innri, ytri eða ómælanlegar breytur.