Samband vinda og strauma í Patreksfirði

Abstract

Patreksfjörður er syðsti fjörður Vestfjarðakjálkans. Hann er um 21 km á lengd frá Tálknaog er meðaldýpt um 30 m. Hér er athugað samband vinda og strauma í Patreksfirði og þáaðallega áhrif vinda á inn- og útstreymi. Unnið er úr gögnum frá Hafrannsóknastofnun semsafnað var árið 2009 frá lok janúar til byrjun nóvember. Tveimur straumlögnum var komiðfyrir á botninum annarsvegar í utanverðum firðinum og hinsvegar í honum innanverðum.Báðar voru þær staðsettar nær suðurströndinni. Þær mældu straumhraða í vatnssúlunni uppað yfirborði sem var skráð á klukkustundarfresti. Ekki var hægt að nota straumgögn nálægtyfirborði vegna suðs sem var í gögnunum. Því voru yfirborðsstraumar ekki athugaðir.Einnig voru upplýsingum safnað um seltu, hita, eðlismassa og súrefnismettun meðstraummælum. Seltugögn frá sondumælingum voru einnig notuð. Niðurstöður sýna aðfylgni er á milli vinda og strauma í Patreksfirði. Vindar úr norðaustanátt með vindhraðayfir 10 m/s juku innstreymi í dýpri lögum fjarðarins. Innstreymi átti sér stað að meðaltali ídýpri lögum í firðinum fyrir neðan 8 til 12 m dýpi. Það gæti verið að útflæði eigi sér staðvið norðurströndina eða þá við yfirborðið. Meðal endurnýjunartími Patreksfjarðar er u.þ.b.fimm dagar. Vatnsskipti geta aftur á móti átt sér stað innan tveggja sólahringa yfirnægilega löng tímabil þar sem vindhraði er yfir 10 m/s.

Patreksfjörður is the southernmost fjord in the Westfjords. It is approximately 21 km longfrom Tálkni with an average depth of 30 m. The connection between winds and currents inthe fjord is examined with a focus on the in- and outflow in the fjord. Data from theMarine and Freshwater Research Institute that was measured from the end of January untilthe beginning of November in 2009. Two current measurement instruments were deployednear the bottom on both the outer part of the fjord and the inner one. Both of them werelocated closer to the southern coast. They measured current velocity for the water columnand were set to record hourly data. Data near the surface were not reliable due to surfaceecho and surface currents were therefore not examined here. Temperature, salinity, densityand oxygen were also measured. Salinity data from CTD measurements were also used.The results reveal that there is a correlation between winds and currents in Patreksfjörður.Strong NE-winds with velocity above 10 m/s induced inflow in the deeper part of the fjord.On average inflow takes place on the deeper part of the fjord below 8 and 12 m depth.Whether the compensating outflow takes place closer to the northern shore or at the surfacerequires further investigations. The mean renewal time of Patreksfjörður is approximately5 days. The renewal time of Patreksfjörður becomes shorter than two days duringsufficiently long and strong wind periods with wind speed exceeding 10 m/s.