Leiktu, lestu og spjallaðu : aukin tækifæri tvítyngdra leikskólabarna til að efla íslenskan orðaforða sinn: starfendarannsókn

Abstract

Orð eru grunneiningar tungumálsins og stuðla að því að við getum átt samskipti og tjáð hugsanir okkar. Rannsóknir hafa sýnt að góður orðaforði er ein af forsendum þess að börnum farnist vel félagslega (von Grünigen, Kochenderfer-Ladd, Perren og Alsaker, 2012) og nái góðum tökum á lestri og námi (Hart og Risley, 2003; Samson og Lesaux, 2009; Sigríður Ólafsdóttir, Freyja Birgisdóttir, Hrafnhildur Ragnarsdóttir og Sigurgrímur Skúlason, 2016). Í þessu verkefni verður fjallað um starfendarannsókn sem fólst í því að ég ásamt samstarfsfólki mínu á einni leikskóladeild rýndum í eigin störf og unnum að því að þróa og efla starfshætti okkar varðandi málörvun tvítyngdra barna á deildinni. Starfendarannsóknin fól í sér ítarlega gagnaöflun í formi vettvangsathugana, viðtala, fundargerða deildarfunda, skráninga í rannsóknardagbók og skráningarblaða.Markmið rannsóknarinnar var að skoða starfshætti á deildinni og í framhaldi varpa ljósi á hvernig starfshættir geta leitt til framfara í íslenskufærni tvítyngdra barna með sérstakri áherslu á orðaforða þeirra. Rannsóknarspurningin sem lagt var af stað með í upphafi var: Hvernig fléttum við málörvun tvítyngdra barna inn í daglegt starf í leikskólanum þannig að þau fái næg tækifæri til að auka íslenskan orðaforða sinn?Niðurstöður starfendarannsóknarinnar sýndu fram á sífjölgandi tækifæri til orðaforðaeflingar tvítyngdra barna á deildinni. Við lok rannsóknarinnar var málumhverfið á deildinni meira hvetjandi til orðaforðaeflingar og lestrarstundir stuðluðu betur og markvissar að aukningu orðaforða þeirra. Eins sýndu niðurstöður að lesið var meira einslega fyrir tvítyngdu börnin og daglegar aðstæður voru betur nýttar. Þá náðu starfsmenn stöðugt betur að stuðla að eflingu orðaforða barnanna í frjálsum leik. Að lokum sýndu niðurstöðurnar að almennt voru starfsmenn ánægðir með rannsóknina og litu svo á að rannsóknin hefði eflt þá í starfi, hvatt þá til að staldra við og skoða starfshætti sem síðan leiddi til framfara í samskiptum þeirra við tvítyngdu börnin á deildinni.

Words are the meaningful elements of language and help us communicate and express our thoughts. According to research, solid vocabulary knowledge is a prerequisite for children’s peer acceptance (von Grünigen et al., 2012) and reading skills and academic success later on (Hart & Risley, 2003; Samson & Lesaux, 2009; Sigríður Ólafsdóttir et al., 2016). This project is an action research in which I and my co-workers in one department at my preschool reflected on our own teaching methods and worked on developing and enhancing our practice with bilingual children that would lead to better Icelandic language stimulation. Data for the action research were collected from systematic observations, interviews, meetings, journal writing, and forms, focusing on vocabulary increase in every day situations. The aim of the study was to examine the practice and evaluate how we could promote and support Icelandic word acquisition among bilingual children in the department. The research question that guided the action research was: How do we intertwine language stimulations for bilingual children into daily routines in the preschool that will provide them with vast opportunities to improve their Icelandic word skills?The main conclusions were the positive changes in language stimulation offered to the bilingual children in the department. At the end of the action research the environment was more vocabulary enriching and story time sessions seemed to encourage children’s vocabulary development more than before. The results showed that by the end of the action research the employees read more often individually for the bilingual children than before. They also worked harder on facilitating vocabulary growth in daily routines. Furthermore, there was a considerable increase among employees in promoting vocabulary learning among the bilingual children during free play during the action research. Finally, the results showed that employees were generally satisfied with the research and considered it empowering and encouraging them to reflect on their practice in order to make some valuable improvements in their cooperation with the bilingual children.