Við erum að loka, hvers vegna gengur svona vel? Rannsókn á því hvað skýrir góðan árangur við lokun Actavis ehf.

Abstract

Lokun fyrirtækja eða eininga innan fyrirtækja hefur mikil áhrif fyrir alla starfsmenn. Þegar tilkynnt var um að loka ætti lyfjaverksmiðju Actavis ehf. í Hafnarfirði áttu stjórnendur von á að erfitt gæti reynst að halda verksmiðjunni í rekstri næstu 18 – 24 mánuði, en það var tíminn sem reiknað var með að tæki að flytja framleiðsluna til annarra verksmiðja áður en lokað yrði.Niðurstaðan varð allt önnur. Tímabilið frá því að tilkynnt var um lokun og þar til verksmiðjan lokaði reyndist eitt það besta í sögu Actavis ehf. Þjónusta við viðskiptavini var betri en áður, framleiðsla gekk mjög vel og öryggis- og gæðavitund fór fram úr björtustu vonum. Heilt á litið þá náði verksmiðjan betri árangri í öllum lykilmælikvörðum en nokkru sinni áður.Þessi góði árangur vakti áhuga höfundar á því að rannsaka betur hvaða ástæður lægu að baki því að starfsmenn legðu sig svona fram, þegar ljóst væri að störf þeirra yrðu lögð niður. Við lestur fræðigreina við undirbúning verkefnisins rakst höfundur á fyrirbæri sem kallað er „Closedown Effect“, eða lokunaráhrif. Lokunaráhrif hafa lítið verið rannsökuð, en þær rannsóknir sem gerðar hafa verið virðast benda til þess að verksmiðjur nái oft mjög góðum árangri á tímabilinu frá því að tilkynnt er um lokun og þar til starfsemi lýkur. Þessi nýja þekking breytti nálgun verkefnisins frá því að reyna eingöngu að skilja hvaða aðgerðir stjórnendur Actavis ehf. gripu til yfir að reyna einnig að meta hvort sá árangur sem náðist hjá Actavis ehf. megi skýra sem lokunaráhrif.Við rannsóknina var beitt eigindlegum rannsóknaraðferðum og rannsóknin sett upp sem tilfellarannsókn (e. case study) auk þess sem fyrirliggjandi gögn voru skoðuð. Haldinn var rýnifundur með starfsmönnum frá öllum sviðum Actavis ehf. auk þess sem tekið var viðtal við framkvæmdastjóra fyrirtækisins. Markmið rannsóknarinnar er að varpa ljósi á það hvernig staðið var að lokun verksmiðju Actavis ehf og hvaða lærdóm megi draga af því verkefni og þeim árangri sem náðist og loks hvort árangurinn sem náðist megi skýra sem lokunaráhrif.Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að góður undirbúningur áður en tilkynnt er um lokun skiptir miklu máli. Sérstaklega þarf að horfa til þess að auðvelda starfsmönnum að taka ákvörðun um að taka þátt í lokunarverkefninu og hluti af því er að reyna að lágmarka neikvæða umræðu í samfélaginu og bjóða hvata fyrir starfsmenn til að taka þátt. Eins er mikilvægt að lykilstarfsmenn séu með í verkefninu. Að því sögðu þá virðist líklegra en ekki að góðan árangur megi að einhverju leiti skýra sem lokunaráhrif.

Closure of companies or units within companies has a major impact on all stakeholders. When the closure of the Pharmaceutical company Actavis ehf. in Hafnarfjordur, Iceland, was announced, managers expected that it could be difficult to keep the plant in full operation for the 18-24 months needed to transfer production to other manufacturing sites.The reality was quite different. The period from notification of closure and until the factory closed proved to be one of the best in Actavis ehf history. Based on all KPI´s the site exceeded the most optimistic hopes.This good performance raised the curiosity of the author. He wanted to understand better what motivated employees to perform so well when their jobs would be made redundant. When reading articles and studying research in the preparation of the project, the author came across a phenomenon called "Closedown Effect". “Closedown Effect” has not been researched much, but the studies that have been conducted indicate that factories often achieve very good results in the period from when closure is announced and until they close. This new knowledge changed the focus of the project. It went from trying to understand what role Actavis managers actions played in the good results and focused more on trying to understand if the results could be explained as “Closedown Effect”.In the study, qualitative research methods were used. The study built up as a Case Study. A focus group was held with employees from all divisions of Actavis ehf. The company managing director was also interviewed and available data was reviewed. The aim of the study was to investigate the closure of Actavis ehf, what actions were taken, how employees experienced those actions and to explain the good results achieved. Finally, the study tries to answer whether the results could be described as a closedown effect.The results of the study show that good preparation before announcing the pending closure is important. Attention needs to be paid to help employees make the decision to participate in the closure project, and part of it is taking measures to minimize negative public opinion. Offering incentives for employees to participate is important and that key employees are willing to participate in the project. That said, it seems likely that good results may in some way be explained as a “Closedown effect”.