Vernd viðskiptaleyndarmála: Áhrif tilskipunar 2016/943/ESB á íslenskan rétt.

Abstract

Í ritgerð þessari var lagt upp með að varpa ljósi á þá vernd sem viðskiptaleyndarmál njóta í íslenskum rétti og hvaða áhrif tilskipun 2016/943/ESB, um vernd leyndrar sérþekkingar og viðskiptaupplýsinga (viðskiptaleyndarmála) gegn ólögmætri öflun, notkun og birtingu, komi til með að hafa á íslenskan rétt. Í upphafi var fjallað um skilgreiningu hugtaksins viðskiptaleyndarmál, undir hvaða réttarsvið vernd þeirra fellur og tengsl verndar viðskiptaleyndarmála við vernd annarra hugverkaréttinda. Þá var fjallað um mikilvægi þess að til staðar séu reglur um vernd viðskiptaleyndarmála en ýmsir samverkandi þættir hafa leitt til þess að aðilar eru berskjaldaðri en áður fyrir misnotkun þeirra. Því næst var vikið að umfjöllun um vernd atvinnuleyndarmála í íslenskum rétti samkvæmt 16. gr. c laga nr. 57/2005. Undir hugtakið atvinnuleyndarmál geta fallið margskonar tegundir upplýsinga og þekkingar, ýmist tæknilegar eða vísindalegar, svo sem uppfinningar eða framleiðsluaðferðir og upplýsingar sem eru viðskiptalegs eðlis eins og listi yfir birgja eða markaðsáætlanir. Sú vernd sem felst í 16. gr. c laga nr. 57/2005 er mismunandi eftir því hver það er sem á í hlut og með hvaða hætti atvinnuleyndarmál hefur verið misnotað. Málum þeim þar sem reynir á ákvæði 16. gr. c laga nr. 57/2005 er fylgt eftir bæði á stjórnsýslustigi og fyrir dómstólum, jafnt í einkamálum og sakamálum. Ef komist er að þeirri niðurstöðu að um misnotkun hafi verið að ræða er í kjölfarið hægt að grípa til ýmissa réttarúrræða. Má þar nefna fésektir, refsingar, skaðabætur og lögbann.Að svo búnu var fjallað um tilskipun 2016/943/ESB en markmið hennar er að samræma löggjöf aðildarríkjanna um vernd viðskiptaleyndarmála fyrir misnotkun og stuðla þannig að því að aðilar innri markaðarins njóti réttinda á jafnréttisgrundvelli og að sköpun umhverfis sem dregur úr ósanngjarnri samkeppni og hvetur til samstarfs og miðlunar verðmætrar þekkingar milli aðildarríkja. Voru meginákvæðum tilskipunarinnar gerð skil auk þess sem fjallað var um þau rök sem búa að baki setningu hennar.Þá voru ákvæði tilskipunarinnar borin saman við ákvæði íslenskrar löggjafar. Var þar fjallað um hvaða þættir hennar teljast nú þegar uppfylltir í íslenskum rétti og hvaða atriði það eru sem þarfnast breytinga eða viðbóta. Að lokum var lögð fram tillaga að innleiðingu tilskipunarinnar í íslenskan rétt.