Skipting og sameining fasteigna utan skipulagðra þéttbýlissvæða

Abstract

Í ritgerðinni var fjallað um ferlið sem ráðast þarf í þegar fyrirhugað er að skipta fasteignum eða sameina þær, með áherslu á framkvæmdina utan skipulagðra þéttbýlissvæða. Meginmarkmið ritgerðarinnar var að lýsa gildandi rétti en einnig var lagt upp með það að skoða hvað mætti betur fara í ferlinu. Í upphafi var fjallað almennt um fasteignir og sérstök áhersla lögð á hugtakið fasteign. Þá var vikið að formlegum skilyrðum fyrir stofnun fasteigna á grundvelli laga um skráningu og mat fasteigna nr. 6/2001. Einnig var fjallað um álitamál varðandi eignaraðild að útskiptum og sameinuðum fasteignum sem og stöðu óbeinna eignaréttinda. Því næst var fjallað um í hvaða farveg skipting og sameining fasteigna fer hjá stjórnvöldum og voru skipulagslög nr. 123/2010 og jarðalög nr. 81/2004 skoðuð í því sambandi. Að svo búnu var fjallað um skipti fasteignar í sérstakri sameign. Engar almennar reglur er að finna í íslenskum rétti um skipti eigna í sérstakri sameign en í framkvæmd hefur verið stuðst við 20. kapitula kaupabálks Jónsbókar. Einnig var fjallað um sérreglur sem finna má í landskiptalögum nr. 46/1941 sem taka á skiptum á óskiptu sameignarlandi tveggja eða fleiri jarða. Því næst var vikið að skiptingu og sameiningu fasteigna í fjöleignarhúsum á grundvelli laga um fjöleignarhús nr. 26/1994. Að lokum voru niðurstöður dregnar saman og tillögur settar fram um hvernig mætti bæta og einfalda ferlið.