"La mujer es una revolución dentro de la Revolución"

Abstract

Kúba er eyja í Karíbahafi. Hún er þekkt fyrir sitt einstaka menningar- og efnahagslíf en þar hefur sami pólitíski flokkurinn verið við völd frá því að Fidel Castro og aðrir byltingarmenn gerðu byltingu árið 1959. Í þessu BA-verkefni verður stöðu kvenna í kúbversku þjóðfélagi gerð skil allt frá 19.öld og til dagsins í dag. Sjónum verður einkum beint að því hvort Byltingin 1959 hafi haft einhver afgerandi áhrif á stöðu konunnar í nýju samfélagi og hvort einhverjar byltingakenndar breytingar hafi átt sér stað hvað varðar réttindi hennar sem kona, móðir og útivinnandi húsmóðir. Ætlunin er einkum og sér í lagi að skoða hvort byltingin hafi haft áhrif til hins betra eða ekki þegar horft er til stöðu Kúbukvenna í dag, þ.e. á 21.öld. Ritgerðin skiptist í sex kafla og nokkra undirkafla. Allir kaflarnir hefjast á stuttri umfjöllun um sögu og samfélag á Kúbu á þeim tíma sem um ræðir og síðan er fjallað um konuna og stöðu hennar í kúbversku samfélagi. Fyrsti kafli er inngangur. Í öðrum kafla er fjallað um Kúbu á 19.öld og stiklað er á stóru um spænsk yfirráð á eyjunni, sjálfstæðisstríðin í lok aldarinnar og íhlutun Bandaríkjanna um aldamótin. Þá verður litið til stöðu kvenna í kúbversku þjóðfélagi á 19.öld, fjallað um þau réttindi sem konan hafði og þær breytingar sem urðu í kjölfar baráttu kvenna fyrir bættri stöðu í lok aldarinnar. Í þriðja kafla er litið til sögu Kúbu á fyrri hluta 20. aldar, þ.e. árin fyrir byltingu sem einkenndust af pólitískri spillingu og aðkomu og ítökum Bandaríkjanna á eyjunni. Síðan er staða kvenna á þessum árum skoðuð og kvennabarátta þeirra, sem hófst fyrir aldarmót gerð skil og farið verður yfir helstu ávinninga og réttindi kúbverskra kvenna á árunum 1900 til 1959. Í fjórða kafla er Byltingin 1959, saga hennar og staða kvenna á byltingartímum til umfjöllunar. Rætt er um þau umskipti sem áttu sér stað á þessum árum og þá sérstaklega hvernig kvennabaráttan og áherslur hennar breytast. Í fimmta kafla eru pólitískar breytingar á Kúbu eftir Byltinguna gerðar að umtalsefni og hvernig staða þjóðarinnar, og einkum kvenna, breyttist. Þá skoðum við afleiðingar viðskiptabanns Bandaríkjanna á kúbverskt samfélag sem og þau áhrif sem hrun Sovétríkjanna hafði á líf manna á eyjunni á árunum frá 1959 til 2000. Sjötti og síðasti kaflinn er um ástandið á Kúbu í dag. Hér er velt vöngum yfir hvað hefur breyst til batnaðar og hvað ekki, og hver staða kvenna í kúbversku þjóðfélagi er nú á dögum. Í lokaorðum er gerð grein fyrir helstu niðurstöðum rannsóknarinnar og spurningum, sem lagt var upp með í upphafi verkefnsins, svarað, þ.e. hvort að réttindi kvenna og staða þeirra innan samfélagsins hafi batnað eða versnað eftir Byltinguna 1959.