„Refur kallaður réttu nafni“: Um ærumeiðingar og níð í gildistíð Grágásar, Járnsíðu og Jónsbókar

Abstract

Fjallað er um ákvæði Grágásar, Járnsíðu og Jónsbókar er lúta að vernd gegn ærumeiðingum og níði. Inntak æruverndar hefur tekið umfangsmiklum breytingum frá landnámi en í ritgerð þessari eru helstu ákvæði lögbókanna þriggja um níð og ærumeiðingar ýtarlega greind og sett í samhengi við sögulegar heimildir og hugmyndir fræðimanna. Að auki er ljósi varpað á verndarandlag ákvæðanna og skoðað hvort æruvernd hafi verið rýmkuð eða þrengd í ákveðnum tilfellum. Þá er velt upp mismunandi málalyktum ærumeiðinga, það er hvort málum hafi lokið með dómi eða ekki.