Eftirlit dómstóla með þvingunarráðstöfunum: Haldlagning, húsleit, líkamsleit og skyldar aðgerðir.

Abstract

Ritgerð þessi fjallar um eftirlit dómstóla með þvingunarráðstöfunum með áherslu á ráðstafanir sem felast í haldlagningu, húsleit og líkamsleit. Í 1. málsl. 2. mgr. 71. gr. stjskr. er mælt fyrir um að ekki megi gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Höfundur mun því fara í dómarannsókn sem felst í því að skoða annars vegar fyrir fram skoðun dómstóla þegar veittur er dómsúrskurður til slíkra ráðstafana og hins vegar endurskoðun dómstóla á ráðstöfunum sem koma að jafnaði til kasta dómstóla í formi bótakröfu á grundvelli XXXIX. kafla laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 eða miskabótakröfu á grundvelli 26. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 , eða þegar lögmæti er borið undir á grundvelli 2. mgr. 102. gr. sml. eða annarra sérákvæða. Markmið umfjöllunarinnar verður að varpa ljósi á með hvaða hætti dómstólar hafa eftirlit með þvingunarráðstöfunum, hversu mikið aðhald dómstólar veita lögreglu og öðrum stjórnvöldum sem beita slíkum aðgerðum í þágu rannsóknar og að lokum gera samanburð á endurskoðun eftir því hvort um sé að ræða haldlagningu, húsleit eða líkamsleit.