Mismunurinn í samsemdinni: Túlkun á Rökvísindunum eftir G.W.F. Hegel

Abstract

Í ritgerðinni er greint frá hugtökum samsemdar, mismunar, mótsagnar og grunns í Rökvísindunum eftir þýska heimspekinginn G.W.F. Hegel. Markmið ritgerðarinnar er að rannsaka hvort gagnrýni franska heimspekingsins Gilles Deleuze gagnvart Hegel standist skoðun. Til þess að gera það eru tvö þekktustu verk Hegels, Fyrirbærafræði andans og Rökvísindin, fyrst könnuð í samhengi áður en athyglinni er beint að Rökvísindunum út af fyrir sig. Því næst er farið yfir forskilvitlega afleiðslu kvía Hegels. Til að byrja með segir af verukenningunni, fyrstu bók Rökvísindanna, og þeim díalektísku hreyfingum sem þar er að finna. Þar næst tekur við nákvæmur lestur á fyrsta kafla annarrar bókar verksins, eðliskenningunni, þar sem hugtök samsemdar, mismunar, mótsagnar og grunns eru könnuð í samhengi við hugtökin sem leiddu til þeirra. Að lokum er dregin ályktun um hugtak mismunarins hjá Hegel auk þess sem leitast er við að svara upphaflegu rannsóknarspurningunni, það er, hvort gagnrýni Deleuze á kenningu Hegels standist skoðun. Niðurstaða ritgerðarinnar er sú að gagnrýni Deleuze missi að endingu marks, þar eð hún byggir á mistúlkun á heimspeki Hegels í heild sinni.