Tíðni geð-og taugaþroskaraskana hjá börnum á aldrinum 6 -18 ára. Klínískt úrtak frá Barna- og unglingageðdeild Landspítala (BUGL) og Litlu Kvíðameðferðarstöðinni.

Abstract

Tíðni greininga á geð- og taugaþroskaröskunum barna og unglinga í klínísku þýði getur veitt greinargóðar upplýsingar fyrir matsvinnu og meðferð þessa skjólstæðingahóps. Á Íslandi fer greining og meðferð geðraskana hjá börnum og unglingum fram á mörgum stöðum. Því er mikilvægt að fá upplýsingar frá mismunandi stofnunum til að skýrt sé hvernig dreifing vandans er. Þessi rannsókn er unnin í kjölfarið af þýðingu og staðfærslu DSM-5 Schedule for Affective Disorders and Schizoprenia for School Aged Children – Present and Lifetime Version (DSM-5 K-SADS-PL) á íslensku. Markmið þessarar rannsóknar var að varpa ljósi á tíðni og dreifingu geð- og taugaþroskaraskana barna og unglinga í klínísku þýði. Bornar voru saman tölur frá ríkisrekinni stofnun, Barna- og unglingageðdeild Landspítalans (BUGL) og tölur frá einkarekinni sálfræðistofu (Litlu kvíðameðferðarstöðinni) ásamt því að skoða mun á alvarleika einkenna með víddarmælingum. Rannsóknin innihélt 41 þátttakanda á aldrinum 6-18 ára. Að auki var lagt mat á þunglyndis-, kvíða og áráttu- og þráhyggjueinkenni hjá 29 þátttakendum úr fyrri rannsóknum á K-SADS-PL-5. Niðurstöður benda til að einstaklingar sem fá þjónustu á BUGL sýni alvarlegri einkenni en einstaklingar sem leita til Litlu KMS bæði þegar litið er á fjölda greininga á hvern þátttakanda sem og víddarmælingu á líðan og hegðun samkvæmt mati foreldra með spurningalistum. Tíðni nokkurra raskana var jafnari á milli staða og kynja en búast mætti við, t.d. ADHD. Niðurstöður benda einnig til að tíðni raskana hafi að einhverju leyti verið vanmetin á BUGL og að skjólstæðingahópur BUGL sé þyngri nú en þegar fyrri rannsókn var gerð á BUGL. Nauðsynlegt er því að vanda vel til verka þegar kemur að greiningum á geð- og taugaþroskaröskunum hjá börnum og unglingum.

The frequency of mental and neurodevelopmental disorders in children and adolescents in a clinical population can be of value in evaluation and treatment of those disorders. In Iceland there are a number of institutions that are devoted to the care of mental health of children and adolescents. It is thus vital to obtain information from different institutions in order to get an exhaustive picture of the frequency of mental and neurodevelopmental disorders. This study is a part of the translation and adaptation of the K-SADS-PL-5 in Iceland. The goal of this study was to shed light on the base rate of youth mental disorders in two clinical samples: The Department of Child and Adolescent Psychiatry of Landspítali (BUGL) and The Pediatric Anxiety Disorders Treatment Center (Litla KMS). A comparison of dimensional symptom patterns on questionnaires between institutions was also carried out. Fourty-one participants (aged 6-18 years) were included in the study. Additional 29 participants were assessed but only for symptoms of depression, anxiety and obsessive-compulsive disorder. The results indicate that individuals which are treated at BUGL show more severe symptoms than those treated at Litla KMS; notably in the number of diagnoses for which each participant met the requirements, and in parental assessment regarding dimensional symptom patterns. The frequency and gender ratio of some disorders notably, ADHD, did not differ as significantly as expected between the two institutions. The results show that the base rate and the severity of mental disorders had been underestimated in previous studies. This demonstrates the paramount importance of the assessment of mental disorders in children and adolescents.