Daglegar rútínur á heimilum barna með ADHD og áhrif þeirra á mótþróa á háttatíma: Forathugun á árangri foreldraviðtala

Abstract

Svefnvandi er algengur fylgikvilli hjá börnum með ADHD og er mótþrói á háttatíma ein af þeim tegundum svefnvanda sem veldur hvað mestum vandamálum hjá þessum hópi. Mótþrói á háttatíma er tilkominn vegna hegðunar en felur einnig í sér vandamál tengdum rútínum. Þá hafa rannsóknir sýnt að börn með ADHD hafa færri rútínur í daglegu lífi en önnur börn og auk þess hafa fundist tengsl milli skorts á háttatímarútínu og aukins mótþróa á háttatíma hjá börnum með röskunina. Tilgangur rannsóknarinnar var að athuga hvort hægt væri að veita foreldrum barna með ADHD ráðgjöf til að breyta og/eða auka rútínur barnanna í daglegu lífi og hvort breyting og/eða aukning á rútínum myndi draga úr mótþróa á háttatíma. Þátttakendur voru foreldrar 21 barns með ADHD á aldrinum 6-12 ára og var þeim skipt tilviljunarkennt í tilrauna- og samanburðarhóp. Í upphafi rannsóknar svöruðu þátttakendur í báðum hópum m.a. spurningalistunum CRQ-IS, CSHQ, DBRS og SDQ. Tilraunahópur hlaut svo meðferð sem fólst í því að mæta í viðtöl þar sem farið var yfir rútínur í daglegu lífi og sett upp plan til að breyta skipulagi þar sem hegðun barns var erfið. Að því loknu svöruðu þátttakendur í báðum hópum spurningalistunum aftur. Niðurstöður gáfu vísbendingar um að inngripið hefði áhrif á rútínur daglegs lífs og að styrking og/eða aukning á slíkum rútínum drægi úr mótþróa á háttatíma hjá börnum með ADHD. Inngripið lofar góðu en þar sem um forathugun var að ræða er þörf á að rannsaka árangur þess nánar.

Sleep problems are frequent comorbid problems among children with ADHD, with bedtime resistance being among the most problematic ones. Bedtime resistance is a behaviorally based problem which also includes routine problems. Studies have shown that children with ADHD have fewer daily living routines than other children and it has also been found that a lack of bedtime routine was associated with increased bedtime resistance in children with the disorder. The purpose of this study was to examine if parent counseling could change and/or increase daily living routines among children with ADHD and if those changes would result in decreased bedtime resistance. Participants were parents of 21 children with ADHD between the ages of 6-12 years that were randomly assigned to an experimental group and control group. At the beginning of the research participants of both groups answered questionnaries including CRQ-IS, CSHQ, DBRS, and SDQ. The experimental group then received treatment that consisted of a parent interview where daily living routines were analyzed and organizational changes were planned were problematic behavior existed. Thereafter, participants in both groups answered the questionnaries for the second time. Results suggested that the intervention had an effect on daily living routines and that strengthening and/or increases in those kinds of routines resulted in a decrease in bedtime resistance among children with ADHD. The intervention shows promise, but since this was a pilot study further research is needed on its effectiveness.