Vakinn eða sofinn: Gæða- og umhverfismál með gleraugum hótelstjórnenda á Íslandi

Abstract

Gæði hafa vaxið í þá átt að hafa meira vægi í ákvörðunum fólks þegar það stendur frammi fyrir því að velja hótel á ferðalögum sínum. Umhverfisvitund ferðamanna hefur að sama skapi aukist til muna síðustu ár með aukinni samfélagsumræðu og sífellt fleiri sem velja gæða- og/eða umhverfisvottuð hótel fram yfir önnur. Vakinn sem er íslenskt gæða- og umhverfiskerfi fyrir ferðaþjónustu sameinar gæðakerfi og umhverfisvottun í eitt kerfi en stjórnendur innan ferðaþjónustunnar höfðu kallað eftir íslensku kerfi fyrir greinina. Framkvæmd var eigindleg rannsókn þar sem viðtal var tekið við starfsmann Ferðamálastofu, en Ferðamálastofa hefur umsjón með Vakanum. Þar að auki voru viðtöl tekin við þrjá stjórnendur hótela sem höfðu innleitt Vakann. Í ljós kom að áhrif þess að innleiða gæðakerfi eru að lang stærstum hluta jákvæð. Stjórnendur hafa betri sýn yfir alla þætti rekstursins og umhverfishlutinn sérstaklega hefur leitt af sér aukinn sparnað fyrir fyrirtækin og þá helst í tengslum við vatns- og rafmagnskostnað. Stjórnendur töldu það mikinn kost við Vakann að þau gátu betur staðsett sig á hótelmarkaðnum og voru meðvitaðari um stöðu annarra á sama markaði. Vakinn gefur þeim einnig ákveðið samkeppnisforskot en með því að vinna markvisst að gæðamálum hótels má auka líkur á því að ná sem mestum gæðum í öllum þáttum rekstursins.

Quality is an increasing factor in peoples’ decision making process when it comes to choosing a hotel for their holiday. Tourists’ ecological consciousness has similarly increased drastically over the past years due to a social awakening on ecological issues, and people more and more choose hotels that are certified with respect to quality or environment-friendliness, over those hotels that are not certified. Vakinn is an Icelandic company that issues certificates for environmental friendliness and quality. There was a call, from leaders within the tourism industry, for an Icelandic system that combined the two. A qualitative research was performed where an employee of the Ferðamálastofa (Icelands’ tourism beauro), since Ferðamálastofnun oversees Vakinn. Additionally, three hotel managers were interviewed, each from a hotel that had implemented Vakinn. The results suggested that the effects of implementing such a quality-assurance system are majorly positive. Managers have a more complete vision of all the aspects of the management, and the environmental factor has led to the hotel saving, especially on electricity and water usage. The managers considered a large benefit of Vakinn that they could better place themselves in the hotel market and had a better awareness of where other hotels are situated on the market. Vakinn also grants them a competitive advantage in that by methodically working to improve the quality of a hotel, the greater the probability is that they can achieve the most quality in all the aspects of management.