Það er ekki nóg að strengja áramótaheit : áætlun um innleiðingu hreystistefnu í grunnskóla með skólstjórann í forystuhlutverki

Abstract

Skólastjóri og íþróttakennari deila með sér áhuga á að gera grunnþættinum heilbrigði og velferð í Aðalnámskrá grunnskóla hærra undir höfði í skólanum. Áhugi þeirra er til kominn vegna umræðunnar í samfélaginu um vansæl ungmenni, um geðheilbrigðismál og óæskilega stefnu sem einstaklingar taka varðandi heilsu sína almennt. Ákveðið var að innleiða hreystistefnu í skólann og snýst þetta verkefni um að gera umbótaáætlun til að vinna eftir. Hún byggir á fræðilegum grunni um breytingar og þróunarstarf. Ætlunin er að virkja þann mannauð sem fyrir er í skólanum og þá þekkingu og áhuga sem er til staðar og koma á farsælu umbótastarfi sem kemur nemendum til góða. Markmið höfundar þessa verkefnis er því tvíþætt. Annars vegar að gera umbótaáætlun til að innleiða hreystistefnu í skólann sem eykur virkni nemenda og starfsfólks, bætir líðan þeirra og heilsu og eflir skóla- og bekkjaranda sem leiðir af sér bættan námsárangur. Hins vegar að stuðla að því að skólastjórinn, sem er höfundur verkefnisins, efli hæfni sína í að leiða umbótastarf og verði hæfari í að fá fólk með sér þannig að vinnan leiði til farsælla menntaumbóta, þannig að það fari ekki eins fyrir verkefninu og mörgum áramótaheitum að það renni út í sandinn þrátt fyrir eldmóðinn í upphafi. Leiðirnar sem farnar eru til að ná markmiðunum eru nokkrar. Verkefnið Heilsueflandi grunnskóli er sett inn í umbótaáætlunina. Stefnt er að því að byggja upp lærdómssamfélagið í skólanum og styrkja það þannig til umbóta. Stuðst er við líkan um heiltæka nálgun að umbótum sem er hugsað sem stuðningstæki fyrir skóla og sveitarfélög í umbótastarfi. Ætlunin er að skólastjórinn leiði starfið út frá hugmyndum um jákvæða forystu og í breytingaferlinu verður fylgt vel þekktu þriggja fasa líkani um kveikju, framkvæmd og festingu. Að auki er grunnþátturinn heilbrigði og velferð hafður til hliðsjónar við gerð umbótaáætlunarinnar, en einnig vinnuverndarstefna, heilsufarsrannsóknir og saga umbótastarfs og umbótaferlis í skólum. Í lok verkefnisins er sett upp framkvæmdaáætlun fyrir skólann þar sem horft er til þess að efla og virkja þann mannauð sem er á öllum stigum skólasamfélagsins, allt frá skólastofunni með nemendahópum og kennurum, starfsfólki skólans, foreldrum, yfirvöldum menntamála sveitarfélagsins og að menntastofnunum landsins.

The principal and a P.E. teacher at Blönduskóli Elementary share an interest in giving health and welfare, a fundamental pillar of the Icelandic National Curriculum Guide for Compulsory Schools, increased attention. Their interest began because of the discourse about poor mental health, especially among young people, and the unhealthy decisions people make regarding their general. It has been decided to implement a wellness policy at the school and the goal of this thesis is to make a school improvement plan to adhere to. The foundation for the health improvement plan will be academic research on change and development. The aim is to engage the people already working at the school and to apply their knowledge and interest, to achieve successful improvements that benefit the students. The author’s goal is there for twofold. To make an improvement plan to successfully implement a wellness policy at the school that engages students and staff, increases their wellbeing and health, and increases school and class spirit which leads to better academic results. Additionally, to make the principal, who is the author of this thesis, better equipped to lead improvement work and getting people to participate, which then leads to successful educational improvements so the project doesn’t go the same way as many New Year’s resolutions that fail despite the initial enthusiasm. To reach their goal the author uses a few different methods. The Health Promoting School project will be used in the making of the improvement plan. The aim is to build up the learning community at the school to support improvement work. A model on systemic improvements, intended to aid schools and communities with improvement work, will be used. The plan is for the principal to lead the work according to the theory on positive leadership and to use a well known three phase model on initiation, implementation and institutionalization during the change process. Additionally, the fundamental pillar of health and welfare will be used as a guideline, as well as a health and safety policy, healthresearch, and the history of improvement work and improvement process. Lastly, the making of an implementation plan for the school that engages people at all stages of the school community, anywhere from the classroom, with it’s students and teachers, the school’s staff, parents, educational authorities of the local municipality, to the national educational institutions.