New fundamental status of the EU right to the protection of personal sata: challenges and side effects

Abstract

AbstractNew Fundamental Status of the EU Right to the Protection of Personal Data: Challenges and Side EffectsIn recent decades, we have been living in a digitally driven transformation. We spend most of our time in using and searching for information on websites or online platforms, for various reasons, be it work, travel, shopping, entertainment, social media, etc., where our personal data are used, processed, collected or even transferred through internet search engines, with or without our consent. Obviously, personal data is a part of our private life, which needs to be protected and guaranteed. Thus, data protection laws have been adopted in many countries worldwide. The European Union has gone further and recognized the right to protection of personal data with a new fundamental status, in addition to the right to privacy. There are close links between these two fundamental rights, which are examined by the Court of Justice of the European Union (CJEU) in its landmark cases. The role of the CJEU is crucial in framing the data protection right with a fundamental status. The EU law framework in this field aims to protect personal data from any interference of public or private institutions.Moreover, since 2018, when the new General Data Protection Regulation 2016/679 (GDPR) entered into force, the fundamental status of data protection has been strengthened. The legal principles of data protection and data subject rights have been broadened and improved. However, there are challenges and side effects. This thesis aims to enunciate the increasing need for the digital society to recognise the fundamental status of data protection right, at the same level as the right to privacy. The challenges of the EU primary laws, the CJEU’s case-law on data protection, and GDPR will be analysed. The side effects expressed by the impact of data protection rules on the internal market and consumer data will be discussed, in order to identify whether they threaten or affect the fundamental status of the data protection right. Moreover, the controversial issue of whether the data protection right is a consumer right or a fundamental one will be considered.

ÚtdrátturNý grundvallarstaða réttarins til verndar persónuupplýsinga í Evrópurétti: Áskoranir og áhrif Undanfarnir áratugir hafa einkennst af starfrænt knúninni umbreytingu. Við eyðum miklum tíma í að nota og leita að upplýsingum á vefsíðum eða vefsvæðum, af ýmsum ástæðum, hvort sem það er vinna, ferðalög, innkaup, afþreying, samfélagsmiðlar o.s.frv., þar sem persónuupplýsingar okkar eru notaðar, unnar, þeim safnað eða jafnvel fluttar í gegnum leitarvélar, með eða án samþykkis okkar. Augljóslega eru persónuupplýsingar hluti af einkalífi fólks, sem þarf að vernda og tryggja. Því hafa lög um persónuvernd verið samþykkt í mörgum löndum víða um heim. Evrópusambandið hefur gengið lengra og viðurkennt réttinn til verndar persónuupplýsingum sem grundvallarréttindi, til viðbótar við réttinn til einkalífs. Það eru náin tengsl á milli þessara tveggja grundvallarréttinda, sem fjallað hefur verið um í nokkrum mikilvægum dómum Evrópudómstólsins (CJEU). Hlutverk CJEU hefur skipt sköpum við að ramma inn grundvallarstöðu persónuverndar- réttinda. Lagaumgjörð ESB á þessu sviði miðar að því að vernda persónuupplýsingar meðförum opinberra stofnanna og einkarekinna aðila. Þar að auki, frá því nýja almenna persónuverndarreglugerðin 2016/679 (GDPR) tók gildi árið 2018, hefur grundvallarstaða persónuverndar verið styrkt. Meginreglur um persónuvernd og réttindi skráða hafa verið rýmkaðar og bættar. Hins vegar hafa einnig fylgt þessu áskoranir og aukaverkanir. Markmið þessarar ritgerðar er að draga fram mikilvægi þess í hinu stafræna samfélagi að viðurkenna grundvallarstöðu réttarins til gagnaverndar, með sama hætti og rétturinn til friðhelgi einkalífs er viðurkenndur. Greindar verða helstu áskoranir grundvallarlaga ESB, dómaframkvæmd CJEU um persónuvernd skoðuð, og helstu ákvæði GDPR. Fjallað verður um áhrifum persónuverndarreglna á innri markaðinn og neytendagögn, til að greina hvort þær ógni eða hafi áhrif á grundvallarstöðu persónuverndarréttar. Ennfremur verður litið á hið umdeilda sjónarmið um hvort persónuverndarréttur sé- neytendarétturindi eða hvort hann skuli teljast sjálfstæður grundvallarréttur.