Úr fári kosninga í ritaðan sáttmála - ferðalag stefnumála stjórnarflokka fyrstu ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur í stjórnarsáttmálann.

Abstract

Fyrir alþingiskosningarnar árið 2017 stunduðu stjórnmálaflokkarnir á Íslandi öfluga kosningabaráttu. Voru flokkarnir með allskyns stefnumál í ótal málaflokkum og var talsverður munur á milli flokkanna um hverju þeir vildu breyta og hvað þeir vildu bæta varðandi líf fólks á Íslandi og samskipti við umheiminn. Eftir kosningar var mynduð ný ríkisstjórn og samanstóð hún af Sjálfstæðisflokknum, Vinstrihreyfingunni – grænu framboði og Framsóknarflokknum. Síðan var kynntur stjórnarsáttmáli þar sem farið var yfir hvaða mál ríkisstjórnin ætlaði sér að taka fyrir á kjörtímabilinu. Forvitnilegt er að skoða hvernig svo ólíkir flokkar geti unnið saman í ríkisstjórn og hvað því fylgi þegar slíkt á sér stað. Í þessari ritgerð er skoðuð stefna stjórnarflokkanna í kosningunum 2017 og hvernig þau stefnumál lifðu áfram yfir í stjórnarsáttmálann. Einnig eru þau stefnumál skoðuð sem ekki lifðu stjórnarmyndunarviðræðurnar af og komust því ekki í sáttmálann. Kenningar um hvata flokka líkt og stefnusækni, kjörsækni og stjórnsækni eru skoðaðar og einnig kenningar um samsteypustjórnmál til að reyna bæta skilning á efninu og hjálpa til við greiningu á atburðarrásinni. Markmið ritgerðarinnar er að skoða hvaða mál komust í stjórnarsáttmálann og hver ekki, sem og hver hvati flokkanna hafi verið í samsteypuferlinu. Helsta niðurstaða ritgerðarinnar er að hvati flokkanna þriggja hafi fyrst og fremst verið stjórnsækinn, og að hinn hugmyndafræðilegi munur sem var á flokkunum hafi haft neikvæð áhrif á hugmyndafræðilegt innihald stefnumála þar sem flokkarnir þurftu að semja frá sér sum af sínum helstu stefnumálum.