Re-thinking Edward Said and Johan Galtung: Cultural Violence in Icelandic Schoolbooks

Abstract

Í ritgerð þessari verður gert grein fyrir framsetningu trúarbragða, hinn svokallaða „Þriðja heims“, og að hluta til kynþátt og kynþáttafordóma í formi texta og myndrænnar framsetningar í íslenskum kennslubókum á grunn- og framhaldsskólastigi. Markmið ritgerðarinnar er að afhjúpa orðræðuna um „hina“ í íslenskum skólabókum og máta hana við skilgreiningu á menningarlegu ofbeldi. Tilgangur þessarar ritgerðar er einnig að varpa ljósi á hvers konar þekking er talin ásættanleg í íslensku samfélagi. Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að menningarlegt ofbeldi er til staðar í íslenskum skólabókum varðandi trúarbrögð og „Þriðja heiminn.” Íslenskar skólabækur mótmæla hvorki hugtökunum kynþáttur né kynþáttafordóma né fjalla um þá í tengslum við Ísland, þrátt fyrir að rannsóknir sem hafa verið gerðar um íslenskt samfélag sýna að kynþáttahyggja og fordómar séu til staðar í íslensku samfélagi.