Póstfemínismi, hinsegin barátta og „jafnréttisparadísin“ Ísland

Abstract

Miklar sviptingar hafa orðið í mannréttindabaráttu mismunandi hópa á síðustu árum. Ein augljósasta breytingin eru þær framfarir sem femínismi hefur skilað á sviði kynjajafnréttis og þeir áfangar sem barátta hinsegin fólks hefur skilað sér í lagi á Vesturlöndum. Þessi ritgerð snýr að því að skoða og bera kennsl á líkindi í kenningum um póstfemínisma og þróun hinsegin baráttu, og hvernig samtvinnun getur flækt mannréttindabaráttu sem og sjálfsmynd. Femínískt fræðafólk á borð við Angelu McRobbie og Rosalind Gill hefur skoðað hvernig m.a. femínismi og nýfrjálshyggja hafa samtvinnast á Vesturlöndum, en sú samtvinnun hefur orðið að kenningarramma sem kallaður er póstfemínismi. Barátta hinsegin fólks fyrir réttindum á ýmislegt sameiginlegt með femínískri baráttu. Í einhverjum tilvikum er hægt að bera kennsl á sömu stef og fyrirfinnast í kenningum um póstfemínisma, þ.e. að aukin barátta sé óþörf eða skaðleg sem og markaðsvæðingu baráttunnar einkaaðilum í hag. Samtvinnun mismunabreyta getur haft mikil áhrif á upplifun mismunandi einstaklinga og mismunandi hópa í baráttu fyrir jafnrétti. Umfjöllun um terfisma varpar ljósi á hvernig samtvinnun mismunabreyta skapar mismunandi jaðarsetningu, og getur jafnframt leitt til átaka á milli hópa sem í raun eiga margt sameiginlegt. Til þess að varpa ljósi á umföllunarefnið eru týndar saman heimildir úr ýmsum áttum og sjónum sérstaklega beint að Íslandi og ímyndarsköpun landsins sem „jafnréttisparadís“ á alþjóðlegum vettvangi.