Áhrif kulda og vetrarveðurs í gönguþjálfun á blóðþrýsting, hjartslátt og mæði, hjá einstaklingum með háþrýsting og/eða kransæðasjúkdóm

Abstract

Á Reykjalundi fer fram hjartaendurhæfing og er einn þáttur hennar gönguþjálfun utandyra. Kuldaáreiti á líkamann virkjar sympatíska taugakerfið ásamt renín-angíótensín kerfinu sem veldur hækkun á blóðþrýstingi. Kuldaáreiti á andlit virkjar parasympatíska kerfið sem veldur lækkaðri hjartsláttartíðni. Kuldaáreiti á allan líkamann ásamt andliti getur því valdið samvirkjun taugakerfanna, en fáar rannsóknir hafa rannsakað þessi áhrif hjá einstaklingum með háþrýsting og/eða kransæðasjúkdóm. Efniðviður og aðferðir: Rannsóknin er forkönnunar þversniðsrannsókn. Framkvæmdar voru mælingar við tvær sambærilegar göngur innandyra og utandyra í vetrarveðri í viðeigandi fatnaði. Þátttakendur (n=8) voru með sólarhringsblóðþrýstingsmæli og Holter mæli við göngurnar. Mælt var blóðþrýsting og hjartsláttartíðni og spurt um mæði á Borg CR10 skala, hjartsláttaróþægindi og brjóstverk, fjórum sinnum; 1) standandi í hvíld, 2) sitjandi í hvíld (að undanskilinni mæði), 3) í göngu og 4) endurheimt. Í útigöngu voru auk þess gerðar þrjár vindmælingar og umhverfishitastig mælt.Niðurstöður: Ekki reyndist marktækur munur á milli mælinga innandyra og utandyra á: systólískum blóðþrýstingi (p=0,160, 95% öryggisbil=[-8,5; 1,0]), díastólískum blóðþrýstingi (p=0,768, 95% öryggisbil=[-2,4; 3,2]), hjartsláttartíðni fenginni með sólarhringsblóðþrýstingsmæli (p=0,516, 95% öryggisbil=[-3,7; 1,9]) og hjartsláttartíðni fenginni með Holter mæli (p=0,145, 95% öryggisbil=[ 6,4; 1,0]). Mæði á Borg CR10 skala var meiri utandyra en innandyra (p=0,013, 95% öryggisbil=[ 1,3; -0,3]). Ekki fékkst marktækur munur þegar mæði var skipt upp eftir mælingum: 1) sitjandi í hvíld (p=0,527, 90% öryggisbil=[ 1,3; 0,5]), 3) í göngu (p=0,136, 80% öryggisbil=[ 2,5; 0,3]) og 4) endurheimt (p=0,073, 90% öryggisbil=[-1,5; -0,3]) og borið saman mælingar innandyra og utandyra. Enginn greindi frá hjartsláttaróþægindum eða brjóstverk.Ályktun: Niðurstöður rannsóknarinnar benda til þess að upplifun á mæði sé marktækt meiri í göngu utandyra að vetrarlagi en í sambærilegri göngu innandyra hjá einstaklingum með háþrýsting og/eða kransæðasjúkdóm. Varlega þarf að fara í ályktanir og túlkun niðurstaðna vegna lítils úrtaks en hins vegar gefa niðurstöðurnar ákveðna vísbendingu.