Ultra-processed food consumption in Iceland - utilizing the NOVA food classification system

Abstract

Background: Food environments have changed over the last decades, and the consumption of ultra-processed foods (UPF) has increased globally. Ultra-processed foods are mostly energy-dense, high in sugars and fat, but low in fibre, protein, minerals and vitamins. This study aimed to examine the consumption of ultra-processed food among adults in Iceland. Methods: This cross-sectional study uses data from the Icelandic Dietary Survey 2019/2021, including 822 adults aged 18-81 years. The estimated food intake from ultra-processed food came from daily relative energy intake of ultra-processed food (% of total energy intake) from data obtained by two 24h food recalls. The NOVA classification system was used to classify food and drinks into four groups, unprocessed or minimally processed food, processed culinary ingredients, processed foods and ultra-processed foods. Consumption of ultra-processed foods was assessed according to sex, age groups, Body Max Index, education level and financial capability. Results: On average, Icelanders consumed 2.221 kcal daily, with 42% coming from ultra-processed food. Consumption was higher in the youngest age groups of males and females, 18-39 years (45% and 46%), compared to the oldest group of males and females, 60 years and older (38% and 39%) (p<0.001), with no significant difference between other factors. Diet quality was lower with higher consumption of ultra-processed food in both sexes; fibre intake among females was at 16 g/day (p=0.009). While protein intake decreased among quartiles from 25E% to 16E% amongst males (p<0.001) and 22E% down to 15E% amongst females (p<0.001). Also, added sugar intake increased among quartiles from 3E% to 10E% amongst males (p<0.001) and 3E% to 12E% amongst females (p<0.001).Conclusion: The proportion of UPF in the Icelandic diet is almost half of their daily energy intake. A higher contribution of UPFs was, in general, associated with lower dietary quality, low intake of fibres, and higher sugar content. Further studies are needed to understand the determinants of consumption in Iceland and how it affects the selection of UPFs and identify effective strategies to promote healthier food choices.

Bakgrunnur: Fæðuumhverfi hefur breyst á síðustu áratugum og neysla spaðunnina matvæla hefur aukist á heimsvísu. Slík matvæli eru oftast orkuþétt, há í sykri og fitu, og innihalda lítið af trefjum, próteinum, steinefnum og vítamínum. Þessi rannsókn miðar að því að kanna neyslu á spaðunnum matvælum á Íslandi.Aðferðir: Gögn voru fengin úr þversniðsrannsókninni Landskönnun á mataræði Íslendinga 2019/2021 þar sem neysla og fæðuvenjur 822 einstaklinga á aldrinum 18-81 ára voru metin. Gögnin voru byggð á tveimur sólahringsupprifjunum og tíðnisspurningarlista, neysla spaðunninar fæðu var metin með því að nota hlutfall daglegrar orkuinntöku spaðunnina matvæla (% af heildarorku). Matur og drykkir voru flokkaðir eftir NOVA flokkunarkerfinu í óunninn eða lítið unninn matvæli (I), unnin matreiðslu hráefni (t.d smjör, hveiti, sykur) (II) og unnin matvæli (III) og spaðunninn matvæli (IV). Neysla spaðunninna matvæla var metin eftir kyni, aldri, Body Max Index þyngdarstuðli, menntunarstigi og fjárhagslegri stöðu.Niðurstöður: Að meðaltali var orkuinntaka Íslendinga 2.221 kcal á dag; 42% orkunnar kom frá spaðunnum matvælum. Neysla var meiri hjá yngsta aldurshóp karla og kvenna, 18-39 ára (45% og 46%) samanborið við elsta hóp karla og kvenna, 60 ára og eldri (38% og 39%) (p<0.001), en ekki var marktækum munur á milli annarra þátta. Gæði næringar voru lægri með aukinni neyslu á spaðunnum matvælum, neysla trefja meðal kvenna var almennt lág eða 16 g/dag, (p=0,009). Á meðan það dróst úr próteinneyslu á milli fjórðunga úr, 25E% í 16E% meðal karla (p<0.001) og úr 22E% niður í 15E% meðal kvenna, (p<0.001). Neysla á viðbættum sykri jókst á milli fjórðunga frá 3E% í 10E% meðal karla (p<0.001) og úr 3E% í 12E% meðal kvenna (p<0.001). Ályktun: Á Íslandi er hlutfall spaðunninna fæðu tæplega helmingur af daglegri orkuinntöku landsmanna. Gæði næringar var almennt lélegri með meiri neyslu spaðunnina matvæla, og þar með talið lítil trefjaneysla, ásamt hærri sykurneyslu . Frekari rannsókna er þörf til að skilja hverjir helstu áhrifavaldar neyslu á Íslandi eru og hvernig þeir hafa áhrif á val á spaðunninni matvöru og greina árangursríkar aðferðir til að stuðla að heilbrigðu fæðuvali landsmanna.