Beiting 1. mgr. 232. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 í málum er varða ofbeldi í nánum samböndum

Abstract

Beiting 1. mgr. 232. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 í málum er varða ofbeldi í nánum samböndum. Ofbeldi í nánum samböndum er samfélagsmein. Nauðsynlegt er að gerendur hljóti viðeigandi refsingar þar sem að mannréttindi þolenda eru skert með ofbeldinu. Úrræðin nálgunarbann og brottvísun af heimili er að finna í ákvæðum laga nr. 85/2011 og er þeim ætlað að vernda þolendur. Í almennum hegningarlögum nr. 19/1940, er að finna viðurlögin við brotum gegn nálgunarbanni og brottvísun af heimili. Reglu þessa er að finna í 1. mgr. 232. gr. laganna, þar sem kveðið er á um að viðurlögin við brotum sem þessum eru sektir eða fangelsi allt að einu ári en sé brotið stórfellt eða ítrekað getur fangelsisrefsing orðið allt að tveimur árum. Í ritgerðinni verður leitast við að svara þeirri spurningu hvort viðurlögin við brotum gegn nálgunarbanni og/eða brottvísun af heimili veiti þolendum ofbeldis í nánum samböndum nægjanlega vernd. Raktir verða dómar og úrskurðir þar sem fallist er á beitingu nálgunarbanns eða brottvísunar af heimili og dómar þar sem ákært hefur verið fyrir brot gegn úrræðunum. Ísland sækir gjarnan, líkt og kunnugt er, fyrirmyndir að lagasetningu til Norðurlandanna og telst því við hæfi að gera grein fyrir viðurlögum við brotum gegn nálgunarbanni og brottvísun af heimili í þeim löndum. Niðurstaðan er í grófum dráttum sú að þolendur ofbeldis í nánum samböndum sem hafa fengið nálgunarbann á geranda, upplifa verndina sem úrræðin og yfirvöld veita litla sem enga. Refsingar eru gjarnan skilorðsbundnar og það virðist vera hægt að brjóta ítrekað gegn úrræðunum án nægjanlegra afleiðinga fyrir geranda.

The application of Paragraph 1, Article 232 of the Icelandic penal code Act no. 19/1940 in cases regarding intimate partner violence. Intimate partner violence is an issue that all societies must deal with. It is necessary for the perpetrators to receive appropriate penalties as the human rights of the victim are being violated with the occurring violence. The means of restraining orders and expulsion from home can be found in Act no. 85/2011 and it has the purpose of protecting the victims. The penalties a person can receive from violating a restraining orders or expulsion from home can be found in the Icelandic penal code Act, no. 19/1940. The rule can be found in Paragraph 1, Article 232 where it says that the penalties are fines or prison time up to one year. If the violation is large-scale or repeated, the penalty can be prison time for up to two years. This thesis will examine the question if the penalties a person can receive from violating a restraining order and/or expulsion from home, provide the victims of intimate partner violence with sufficient protection. Judgements and rulings will be reviewed, in which the courts found it necessary to grant a restraining order or expulsion from home and judgements relating charges against the means. As commonly known, Iceland often seeks examples of legislation from the Nordic countries and therefore it is necessary to look at the penalties for violating a restraining order or expulsion from home regarding those countries. The result of this thesis is that the victims of intimate partner violence who have been granted a restraining order against the perpetrator, do not experience enough protection from the authorities. Penalties are often conditional, and it seems possible to violate a restraining order or expulsion from home without enough legal consequence for the perpetrator.