Lögbann og skilyrði þess : framkvæmd lögbanns hjá sýslumanni og dómstólum

Abstract

Tilraun almannavalds til þess að sporna við því að félagslegt aðhald verði óvirkt, eða jafnvel gangi of langt, hefur verið gerð með því að setja á þvinganir með formlega afmörkuðum og skipulögðum viðurlögum. Slíkt aðhald er útfært á marga vegu svo sem með refsiákvæðum við ákveðinni hegðun en einnig með bráðabirgðagerðum eins og kyrrsetningu, löggeymslu og lögbanni.Greint er um skilyrði lögbanns í 24. gr. laga um kyrrsetningu, lögbann o.fl. nr. 31/1990. Í 1. mgr. kemur fram að með lögbanni er ætlað að stöðva athöfn sem er byrjuð eða yfirvofandi, til þess að verja lögvarinn rétt gerðarbeiðanda. Gerðarbeiðandi þarf þá einnig að sanna eða gera sennilegt að athöfn sú muni brjóta gegn lögvörðum rétti hans og þurfi hann að bíða eftir dómsniðurstöðu um athöfnina, verði á rétti hans brotið. Sýslumenn og löglærðir fulltrúar þeirra sjá um að framkvæma lögbönn. Þegar lögbannsbeiðni berst sýslumanni þarf hann að tryggja að beiðnin um lögbann standist þau formskilyrði sem ætlast er til og ber rétt til að synja beiðninni ef gögn gerðarbeiðanda standast þau ekki. Ef gerðin á að halda gildi sínu til lengri tíma þarf að fá niðurstöðu dómstóla til staðfestingar á henni. Að lokum er það í höndum dómstóla að ákvarða hvort skilyrði lögbanns séu fyrir hendi.Í þessari ritgerð verður vikið nánar að framkvæmd lögbanns hjá sýslumönnum og dómstólum. Auk þess verða skilyrði fyrir lögbanni skilgreind og hvernig tekist er á um þau af dómstólum.

An attempt by the public authorities to prevent social restraint from becoming ineffective, or even going too far, has been made by imposing constraints through formally demarcated and organized sanctions. Such restraint is implemented in many ways, such as with penal provisions for certain behaviors, but also with temporary acts such as detention and injunction. The requirements for an injunction are described in article 24. in the act on detention, injunction, no. 31/1990. The article‘s first paragraph states that an injunction is intended to stop an act that has begun or is imminent, in order to defend the right of the petitioner. The petitioner must then also prove or make probable that the act will violate his legally protected right and that if he is forced to to wait for a court decision on the act, his rights will be violated. District magistrates and their legal representatives are responsible for enforcing injunctions. When a request for an injunction is received by the district commissioner, he must ensure that the request for an injunction meets the required formal requirements and has the right to reject the request if the petitioner's documents do not meet them. If the act is to remain in force for a long time, a court decision must be obtained to confirm it. Ultimately, it is up to the courts to determine whether the conditions of the injunction are met. This dissertation will deal in more detail with the implementation of injunctions by district commissioners and courts. In addition, the conditions for injunction will be defined and how these conditions are defined by the courts