A Ferry-tale Ending? : a comprehensive evaluation of the sustainability case for restoring ferry services from Reykjavík to Ísafjörður

Abstract

The difficulty of solving the issue of rural depopulation and the accessibility of these same rural areas has long been interlinked. In Arctic and sub-arctic communities, where weather is more extreme and the smaller populations more dispersed, the issue is more pronounced. Such a situation can be found in the Westfjords of Iceland, where lack of year-round access affects the lives and livelihoods of residents and businesses alike. The lifeline of these communities was once the coastal shipping routes that ferried passengers and cargo to and from the region to the capital, Reykjavík. This thesis examines the feasibility of bringing back the connection by sea, in the modernised form of a cleaner energy fast ferry serving the region on a daily basis, as a method of strengthening the resilience of access to the Westfjords. It uses a mixed-methods approach including a cost-benefit analysis, an environmental scoping assessment, a survey to elicit willingness to pay from local residents and tourists, and incorporating the views of experts through interviews. The results show that while there is certainly a high level of demand for the theoretical service, and there are no major technical impediments, the economics do not strongly support its introduction at this stage. Only one out of six scenarios produced a positive Net Present Value. An argument can be made that the service may create its own demand over time, or economic advantages in other areas but this is unproven. Only a government subsidy is likely to make the service profitable. What is certain is that there is a lot of unhappiness with the current transport situation in these rural communities, especially from those businesses that rely on a daily connection to the capital, and solutions that go beyond what currently exists are badly needed to develop the Westfjords into a self-sustaining region.

Það fylgja því miklir erfiðleikar að fólksfækkun í dreifbýli og aðgengi þessara dreifbýlissvæða haldist í hendur. Þetta þykir meira áberandi í samfélögum á norðurslóðum þar sem veður er öfgakennt og byggðin dreifð. Þetta má sjá á Vestfjörðum þar sem skortur á aðgengi allt árið í kring hefur áhrif á líf og lifnaðarhætti íbúa og fyrirtækja. Áður fyrr voru farþegar og farmur fluttur sjóleiðis milli þessara byggðarlaga og til höfuðborgarsvæðisins og fjallar þessi ritgerð um hagkvæmni þess að koma aftur af stað tengingunni sjóleiðis og það í nútímavæddri ferju sem knúin er áfram með hreinni orku, sem þjónar svæðinu daglega til þess að efla aðgengi til og frá Vestfjörðum. Farið er í gegnum kostnaðar- og ávinningsgreiningu, umhverfismat, könnun sem sett var fram til íbúa og ferðamanna á staðnum er varðar greiðsluvilja, ásamt sjónarmiði sérfræðinga í gegnum viðtalsferlið. Niðurstöðurnar sýna að þó að vissulega sé mikil eftirspurn eftir umræddi þjónustu og engar stórar eða tæknilegar hindranir standa í vegi fyrir verkefnið en á sama tíma styður hagfræðin ekki innleiðinguna á þessu stigi. Aðeins ein af hverjum sex sviðsmyndum gaf jákvætt Net Present Value. Færa má rök fyrir því að þjónustan geti skapað sína eigin eftirspurn með tímanum, eða að efnahagslegir kostir verði á öðrum sviðum, það er þó enn ósannað. Einungis ríkistyrkur gæti gert þjónustuna arðbæra. Eitt er þó ljóst að mikil óánægja ríkir með núverandi ástand á samgöngum í sveitarfélögum á Vestfjörðum og sérstaklega hjá þeim atvinnurekstri sem reiðir sig á daglega tengingu við höfuðborgina. Lausnir sem koma til með að bæta það sem viðgengst í dag eru nú nauðsynlegar til þess að gera Vestfirðina að sjálfbærara svæði.