Exploring the migration and reproduction of common ringed plovers (Charadrius hiaticula) breeding in Iceland

Abstract

Several migratory bird species rely upon coastal habitats throughout their annual cycle and connect several countries through their migration routes. Humans similarly make use of coastal areas due to their high productivity and resource levels, which has resulted in a level of exploitation that has in some cases damaged ecosystems irreparably. The Common Ringed Plover Charadrius hiaticula, is a long-distance migratory wader that undertakes a seasonal migration between its breeding grounds most commonly in the arctic and sub-arctic, and its wintering grounds in temperate and tropical latitudes, and like many wader species, it has experienced declines in population size across its range. With relatively little being known about the migration and variation in breeding success of Icelandic breeding Common Ringed Plovers, this study investigated (1) whether leap-frog migration is present within the Common Ringed Plover breeding in Iceland, (2) if carry-over effects occur during spring migration and affect breeding success, and (3) if timing of egg laying date vary between populations of Common Ringed Plover in the South and Westfjords of Iceland. By using data retrieved from geolocators fitted to individuals over a four-year period it was possible to estimate locations of winter sites and migration timings. While it has been observed in other Common Ringed Plover populations, a leap-frog migration pattern was not identified between the Icelandic breeding populations. Generalised linear models were used to identify relationships between several stages of spring migration and breeding success, with only the duration of time spent at stopovers found to be affected by the departure date from the wintering sites. Nevertheless, further research should be conducted into potential carry-over effects as more data may be required to explore this further. It was found that lay dates of first nesting attempts varied significantly between breeding sites and years of the study, with lay dates in the South being later in the beginning of the study but advancing beyond those at the Westfjords breeding grounds – which remained at similar dates over the 16 years of data. Despite varying from previous knowledge of later breeding attempts at more northerly latitudes, this could possibly be explained by variation in snow melt, habitat quality and prey abundance between the sites; with the possibility of time constraints preventing the advance of lay dates in the Westfjords.

Farfuglategundir eins og sandlóan Charadrius hiaticula nota strandbúsvæði allan árshringinn og tengja fjölda landa með því að nota stöðvarnar þar á farleiðum sínum. Á svipaðan hátt notar mannfólk strandsvæði vegna mikillar framleiðni þeirra og auðlindagnóttar, en þetta hefur leitt til stigs af hagnýtingu sem hefur í sumum tilfellum skaðað vistkerfi varanlega. Sandlóan leggur í árvisst ferðalag frá varpsstöðvum sínum á og við Norðurheimskautið til að hafa vetursetu á tempruðum og hitabeltissvæðum. Líkt og stofnar margra vaðfuglategunda hefur stofnstærð sandlóunnar minnkað á öllu útbreiðslusvæði hennar. Þar sem tiltölulega lítið er vitað um farhætti innlenda varpstofns sandlóunnar, beindist þessi rannsókn að (1) hvort svæðahopp sé að finna meðal íslenska varpstofnsins, (2) hvort merkja megi yfirfærsluáhrif á varptíma og hugsanleg áhrif þeirra á farsæld varpsins, (3) hvort munur sé á varp- og álegutíma milli varpstofnanna á Vestfjörðum og Suðurlandi. Með því að nota gögn úr dægurritum einstakra fugla, sem safnað var á fjögurra ára tímabili, var hægt að áætla svæðin þar sem sandlóan hefði vetursetu og tímasetja farflug hennar. Þrátt fyrir að þekkjast meðal annarra sandlóustofna fundust engin merki um svæðahopp hjá íslenska varpstofninum. Almenn línuleg módel voru notuð til að greina samband milli tímasetninga farflugsins að vori og farsæld varpsins, sem leiddu í ljós að tímasetning brottfarar frá vetrarsvæðunum hafði einungis áhrif á tímann sem fuglarnir vörðu á viðkomustöðum á leiðinni. Engu að síður þyrfti að rannsaka frekar möguleg yfirfærsluáhrif þar sem fleiri gögn yrðu notuð. Mikill munur á dagsetningum á fyrstu tilraunum til hreiðurgerðar kom í ljós á því sextán ára tímabili sem vöktun stóð yfir. Í upphafi hennar hófst hreiðurgerð seinna á Suðurlandi en Vestfjörðum en færðist framar eftir því sem á leið og í lok vöktunarinnar hófst hreiðurgerðin fyrr hjá sunnlenska stofninum, en þeim vestfirska sem hafði ekkert færst til allan tímann. Þrátt fyrir að sýna aðra niðurstöðu en fyrri rannsóknir á síðbúnum varptíma á norðlægari slóðum, mætti skýra þessa breytingu með snemmbúnari leysingum, gæðum varpsvæða og framboði á æti og að lengri vöktun þurfi til að sjá hvort tímasetning hreiðurgerðar sé að færast framar á Vestfjörðum einnig.