Áhrif skatta á vinnuaflsframboð og mat á áhrifum launa á það fyrir einstæðar íslenskar mæður

Abstract

Markmið ritgerðarinnar eru fjögur. Í fyrsta lagi að útskýra hvað vinnuaflsframboð er og hvaða áhrif skattar hafa á það auk þess sem fjallað er um tvö líkön sem hafa verið notuð til að meta vinnuaflsframboð. Í öðru lagi að lýsa í stuttu máli þróun á skattheimtu af launum einstaklinga, barnabótum og vaxtabótum frá árinu 1988. Í þriðja lagi að skoða nokkur dæmi um mismunandi jaðar- og meðalskatta fyrir einstaklinga með börn á framfæri. Þegar virkir jaðarskattar á Íslandi fyrir einstaklinga með börn á framfæri eru skoðaðir kemur í ljós að þegar tekið hefur verið tillit til tekjuskatts, barna- og vaxtabóta hækka þeir eftir því sem börnunum fjölgar, og tekjurnar aukast.Einnig eru áhrif skatts á launateygnistuðul fyrir Ísland og nokkur önnur lönd reiknaður út fyrir árið 2008 og niðurstöðurnar bornar saman. Í ljós kemur að stuðullinn fyrir Ísland og Finnland hækkaði eftir því sem launin urðu hærri meðan stuðullinn lækkaði fyrir hin samanburðarlöndin. Í fjórða lagi að meta áhrif valinna breyta, fyrir einstæðar mæður á Íslandi tímabilið 2000-2005, á atvinnuþátttöku, launamyndun og vinnuaflsframboð. Notuð er aðferð Heckit við matið á atvinnuþátttöku- og launamyndunarjöfnunni en fixed effect aðferð við matið á vinnuaflsframboðinu. Niðurstöðurnar úr því mati eru m.a. að aukinn fjöldi barna minnki líkur á atvinnuþátttöku, aldur hafi jákvæð áhrif á launamyndun og að hærri laun hafi jákvæð áhrif á vinnuaflsframboð.