is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Verkfræði- og náttúruvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Verkfræði- og náttúruvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: https://hdl.handle.net/1946/43340

Titill: 
  • Titill er á ensku Origin of gabbro and anorthosite mineral clusters in Fagradalsfjall lavas
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Útdráttur er á ensku

    The 2021 eruption of Fagradalsfjall was the first eruption on the Reykjanes Peninsula in nearly 1000 years. Hosted in the lavas were gabbro and anorthosite xenoliths that were dominantly composed of plagioclase with small percentages of clinopyroxene and trace amounts of olivine. Trace elements from calculated parental melt and minor elements from melt inclusions suggest that melts derived from various mantle sources were present during crystallization. All but one xenolith have primitive compositions. Pressures derived from clinopyroxene-melt barometry show crystallization occurred within the lower crust and variation in plagioclase textures suggests the xenoliths were sampled from either different magma reservoirs or different parts of the same reservoir. Dissolution textures along the xenolith boundaries imply that they were out of equilibrium with their carrier melt. Macrocrysts in the host lava share the same geochemistry as the xenoliths and could be the result of disaggregation of the xenoliths during assent. The xenoliths can be interpreted as pockets of slowly cooling magmas at the base of the crust that became mobile through corrosive magma recharge, allowing crystals from multiple magma chambers to interact, culminating in their remobilization and eruption in the Fagradalsfjall lava.

  • Eldgosið í Fagradalsfjalli árið 2021 var fyrsta eldgos á Reykjanesskaga í nærri 1000 ár. Í hrauninu voru gabbró og anorthosite hnyðlingar sem samanstóðu að mestu leiti af plagíóklas með lágri prósentu af klínópýroxeni og snefil af ólivíni. Snefilefni úr útreiknaðri móðurkviku og aukaefni úr bráðarinnlyksum benda til þess að bráðir upprunar úr ólíkum samsetningum möttuls hafi verið til staðar við kristöllun. Allir utan eins hnyðlings hafa frumstæða efnasamsetningu, en sá eini var töluvert þróaðari. Þrýstingur fenginn úr klínópýroxen-bráðar þrýstikvarða snýna að kristöllun átti sér stað djúpt í skorpunni og breytileiki í áferð plagíóklas bendir til þess að hnyðlingarinir hafi komið úr ólíkum kvikuhólfum eða ólíkum stöðum sama kvikuhólfs. Áferð uppleysingar í jaðri hnyðlinganna bendir til þess að þeir hafi ekki verið í jafnvægi við kvikuna umhverfis þá. Dílar í móðurkvikunni deila sömu efnasamsetningu og hnyðlingarnir og gætu þeir hafa losnað úr hnyðlingunum á uppleið. Hnyðlingar eru einskonar pokar af hægkólnandi bráð í botni skorpunnar sem losna úr læðingi þegar ólíkar kvikur fara um kvikuhólf, sem gerir ólíkum kristöllum úr mörgum kvikuhólfum kleift að blandast, storkna saman sem hnyðlingar, losna þannig úr læðingi á ný og gjósa úr Fagradalsfjalli.

Styrktaraðili: 
  • Styrktaraðili er á ensku Rannís excellence grant “Magma dynamics of the Reykjanes Peninsula (MaDRe) – Integrated geochemical and Geophysical Investigation of the (on-going) 2021 Fagradalsfjall eruption” grant nr: 228933-051.
Athugasemdir: 
  • Athugasemdir er á ensku M.S. Committee: Enikő Bali, Edward W. Marshall IV, & Guðmundur H. Guðfinnsson.
Samþykkt: 
  • 27.1.2023
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/43340


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Wenrich_Origin of gabbro and anorthosite mineral clusters in Fagradalsfjall lavas.pdf6,67 MBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna
Wenrich_yfirlysing.pdf253,62 kBLokaðurYfirlýsingPDF