Samspil sjúkradagpeninga og fjárhagsaðstoðar sveitarfélaga : Hvers vegna þarf óvinnufær einstaklingur að sækja um neyðaraðstoð til lengri tíma?

Abstract

Meginmarkmið þessarar ritgerðar er að skoða samspil sjúkradagpeninga og fjárhagsaðstoðar sveitarfélaga. Rannsóknarspurningin sem leitast verður við að svara er: Hvers vegna þarf óvinnufær einstaklingur að sækja um neyðaraðstoð til sveitarfélaga til lengri tíma? Tilgangurinn er að kortleggja stöðu þeirra sem eru óvinnufærir til lengri tíma og þurfa á fjárhagsaðstoð að halda og kanna hvers vegna önnur úrræði eru ekki í boði fyrir þennan hóp. Ritgerðin byggir að mestu á rituðum heimildum og skjölum, einkum þingskjölum. Þá var einnig tekið upplýsingaviðtal við tvo félagsráðgjafa hjá fjölskyldu- og barnamálasviði Hafnarfjarðarbæjar. Niðurstöður leiddu í ljós að sjúkradagpeningar hafa ekki þróast líkt og endurhæfingar- og örorkulífeyrir. Sjúkradagpeningar eru greiddir þeim sem eru óvinnufærir og ekki uppfylla skilyrði til endurhæfingarlífeyris eða örorkulífeyris. Til þess að fá endurhæfingarlífeyrir verður starfshæfni að vera markmið endurhæfingaráætlunarinnar og Tryggingastofnun leggur aukna áherslu á að endurhæfing sé full reynd áður en til örorkumats kemur. Upphæð sjúkradagpeninga dugar ekki fyrir lágmarksframfærslu og því er fólki sem þá fá greidda vísað til sveitarfélaga sem greiða framfærsluaðstoð til viðbótar ef tekjur maka viðkomandi fara ekki yfir viðmiðunarmörk og önnur skilyrði sveitarfélagsins eru uppfyllt. Kerfið virkar því í raun þannig að fólki sem er óvinnufært vegna veikinda eða slysa þarf að framfleyta sér oft til lengri tíma á upphæðum sem ekki eru hugsaðar til langtímaframfærslu enda um neyðaraðstoð að ræða.Lykilorð: Sjúkradagpeningar, fjárhagsaðstoð, óvinnufærni, skilyrði, virkni, endurhæfing, örorka.