Sustainable Public Transport in Iceland. Drivers and Barriers

Abstract

Transportation is a significant contributor to greenhouse gas (GHG) emissions. One way to decrease these GHG emissions is by increasing public transportation. Therefore, Iceland’s capital area needs to expand and make public transportation more sustainable, as most of the population is in this area. This study dives into the drivers and barriers of sustainable public transportation in Iceland, specifically focusing on public transportation companies. The research methods included using the Five C framework to analyze information relevant to three major public transportation businesses, Strætó, Reykjavík Excursions, and Gray Line. Additionally, semi-structured interviews were conducted with eight stakeholders, such as government and city representatives, company representatives, and other organizations involved in public transportation. The results show that there is a diverse set of drivers and barriers. External drivers include political motivation, which drives the sector forward, while internal drivers, such as personal beliefs and motivation, influence companies' sustainability. However, many barriers remain to overcome, especially regarding funding and financial support to upgrade bus fleets and provide renewable energy and zero-emission fuel infrastructure. Furthermore, while there have been some new developments with the so-called Borgarlínan project, there are still technical and economic barriers to consider. All this indicates that the capital area of Iceland has a long way to go to achieve sustainable public transportation. The study gives an overview of the public transportation sector in Iceland, which was previously an understudied topic. Additionally, it highlights the importance of companies to implement sustainable solutions by emphasizing transparency in the case of sustainability and relevant sustainable development goals and key performance indicators.

Samgöngur eru verulegur þáttur í losun gróðurhúsalofttegunda (GHG). Ein leið til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda frá samgöngum er með því að auka almenningssamgöngur. Því þarf höfuðborgarsvæðið að efla og gera almenningssamgöngur sjálfbærari, þar sem flestir íbúar Íslands eru á þessu svæði. Í þessari rannsókn eru svokallaðir hvatar eða drifkraftar og hindranir sjálfbærra almenningssamgangna á Íslandi skoðaðar með sérstakri áherslu á fyrirtæki sem bjóða upp á almenningssamgöngur. Rannsóknaraðferðirnar fólu í sér að nota svokallaðan „Fimm S“ ramma til að greina upplýsingar viðeigandi upplýsingar sem snúa að þremur fyrirtækjum í þessum geira, en það eru Strætó, Reykjavík Excursions og Gray Line. Auk þess voru tekin hálfstöðluð viðtöl við átta mismunandi hagsmunaaðila, en þeir voru frá stjórnvöldum, Reykjavíkurborg, fyrirtækjum sem rannsóknin snýr að sem og stofnunum sem koma að almenningssamgöngum á Íslandi. Niðurstöðurnar sýna að það er hvatar og hindranir eru fjölmargar. Einn af ytri hvötunum er pólitísk hvatning sem knýr allan geirann áfram, en meðal innri hvata má nefna persónulegar skoðanir og áhugi á málefninu hafa áhrif á sjálfbærni fyrirtækja. Aftur á móti eru ýmsar hindranir sem þarf að yfirstíga, sér í lagi varðandi fjármögnun og fjárhagslegan stuðning til að uppfæra strætisvagna- eða rútubílaflota, auk þess sem endurnýjanlega orku þarf að vera til staða sem og viðeigandi innviðir sem stuðla að samdrætti í losun. Jafnframt, þó svo að einhver þróun eigi sér stað varðandi Borgarlínunni þá er enn þörf á takast á við tæknilegar og efnahagslegar hindranir verkefnisins. Allt bendir þetta til þess að höfuðborgarsvæðið eigi enn langt í land með að ná markmiðum um sjálfbærar almenningssamgöngur. Rannsóknin veitir yfirlit yfir almenningssamgöngugeirann á Íslandi, sem áður var vangreint viðfangsefni. Að auki undirstrikar það mikilvægi þess að fyrirtæki innleiði sjálfbærar lausnir með því að leggja áherslu á gagnsæi hvað upplýsingagjöf um sjálfbærni varðar, sem og viðeigandi heimsmarkmið og lykilframmistöðuvísa.