Local adaptation and variation in life history reaction norms within the Icelandic cod stock

Abstract

Fjöldi rannsókna hafa sýnt að stofngerð fiska er oft flókin og samsett úr mörgumstofnum og undirstofnum sem einkennast af langtíma aðlögun einstaklinga aðsínu nánasta umhverfi. Þorskurinn er lýsandi dæmi um slíkan fjölbreytileika enrannsóknir hafa sýnt að stofngerð hans einkennist af erfðafræðilega frábrugðnumundirstofnum og lífssöguhópum. Við Íslandsstrendur býr þorskurinn við breytilegumhverfisskilyrði. Á hafsvæðinu norður af landinu gætir áhrifa frá Arktískum kaldsjóen við suðurströndina er að finna hlýjan Atlantískan sjó. Hrygning á sér stað alltí kringum landið og klekjast þorsklirfurnar því við mismunandi umhverfisskilyrði,sérstaklega hvað varðar hitastig. Megintilgangur þessarar rannsóknar var að kannaaðlögun þorsklirfa að mismunandi hitastigi. Framkvæmd var tilraun þar sem borinnvar saman vaxtarhraði og lifun þorsklirfa frá norður- og suðursvæði. Lirfurnar vorualdar upp aðskildar í 60 daga við þrjú hitastig (4°C, 8°C, 12°C). Niðurstöður sýnduað svörun þorsklirfa við mismunandi hitastigi hvað varðar vöxt og lifun, var ekki sásami hjá þorsklirfum að sunnan og að norðan. Þannig uxu þorsklirfur að norðanhraðar en þær að sunnan við hátt hitastig (12°C) en hægar við lágt hitastig (4°C).Munurinn við 12°C var hámarktækur á meðan munurinn við 4°C var á jaðri þessað vera marktækur. Ekki fannst marktækur munur á milli norðurs og suðurs við8°C. Dánartíðni þorsklirfa að norðan var lág við lægsta hitastigið en mjög há viðhæsta hitastigið og lifði engin þeirra lengur en 35 daga við tólf gráður. Dánartíðniþorsklirfa að sunnan var hinsvegar há við lægsta hitastigið, og þær lifðu út tilrauninavið hæsta hitastigið. Niðurstöður benda til þess að munur sé á vexti og lifun milliþorskungviðis frá norður- og suðursvæði við Ísland. Telja má líklegt að þessi munursé tilkominn vegna svæðisbundinnar aðlögunar að breytilegu hitastigi.