Annað tækifæri : félags- og efnahagsleg áhrif fiskeldis á litla þéttbýlisstaði á Íslandi

Abstract

Sjávarútvegurinn var lengi hornsteinn íslensku þjóðarinnar, sérstaklega fyrir litla þéttbýlisstaði sem byggðu tilveru sína á auðlindum hafsins. Tækniframfarir, innleiðing kvótakerfis og samþjöppun í sjávarútvegi leiddu til verulegra breytinga á byggðamynstri landsins, sem höfðu mismunandi áhrif á samfélögin. Sum urðu sterkari en önnur veikburða. Á síðustu árum hefur fiskeldi vaxið hratt og orðið að mikilvægum atvinnuvegi á Íslandi, með möguleika á að veita litlum þéttbýlisstöðum annað tækifæri. Í ritgerðinni er að finna ýmsa þætti þar á meðal fólksflutninga og þéttbýlismyndun, hagræn sjónarmið og umhverfi fiskeldis, framleiðsluferil fiskeldis og mikilvægi fiskeldis fyrir ýmsa staði. Sérstök áhersla var lögð á áhrif fiskeldis á efnahagslega og félagslega stöðu litla þéttbýlisstaða, og hvort fiskeldi geti stuðlað að nýju blómaskeiði í þeim byggðum þar sem hefðbundnar fiskveiðar eru ekki lengur nægjanlegar. Þróun fiskeldis krefst skilvirkrar stjórnsýslu til að tryggja sjálfbæran vöxt greinarinnar án þess að skerða hagsmuni annarra samfélagshópa. Í ritgerðinni verður fjallað um stjórnsýslu fiskeldis frá hagfræðilegu sjónarmiði, og hvernig hægt er að hámarka ávinninginn af vexti þessarar atvinnugreinar fyrir íslenskt samfélag.