Vinnsla á sæeyrum : greining vinnsluleiða fyrir Sæbýli

Abstract

Skeldýrið sæeyra er lítið þekkt sem neysluvara á Íslandi en er eftirsótt afurð á mörgum erlendum mörkuðum. Heimsframleiðsla á sæeyrum árið 2021 var yfir 245 þúsund tonn og þar af kom 95% úr eldi en einungis 5% villt. Verkefnið er unnið í samstarfi við Sæbýli, sem er íslenskt nýsköpunarfyrirtæki sem framleiðir sæeyru í eldi og stefnir á að senda fersk og lifandi í skel á markað erlendis. Markmið þessa verkefnis er að greina möguleika á niðursuðu, þurrkun og lausfrystingu fyrir Ezo sæeyru, bæði út frá vinnslu afurðanna og mögulegum markaðstækifærum. Til þess að ná þessu markmiði er stillt upp þremur sviðsmyndum út frá mögulegum framtíðaráformum Sæbýlis og vinnsluleiðir fyrir þær metnar. Greining er gerð á sviðsmyndum sem að settar eru upp, verðum á mismunandi afurðum, kostnaðarþáttum og notast er við SVÓT greiningu til þess að meta kosti og galla þess að fara í mismunandi vinnslu á sæeyrum.Helstu niðurstöður verkefnisins leiddu í ljós að með aukinni framleiðslu Sæbýlis eru möguleikarnir nokkrir og tækifærin fleiri vegna fjölbreyttari markaða sem hægt er að ná til með því að vinna sæeyrun og lengja geymsluþol. Sæeyru eru dýr vara og fæst hátt verð fyrir allar afurðir sem að greindar voru. Til þess að fá hátt verð fyrir vöruna er lykilatriði að byggja upp sterkt vörumerki og traust við neytendur. SVÓT greiningin gaf til kynna að allar vinnsluleiðir hafa kosti og galla. Það sem allar vinnsluleiðir hafa framyfir fersku sæeyrun er aukið geymsluþol, hagkvæmari og umhverfisvænni flutningar, en á móti kemur að allar unnu afurðirnar hafa hærri rekstrarkostnað.

Abalone is little known as a consumer product in Iceland but is a sought-after product in many foreign markets. In 2021 world production of abalone was over 245.000 tons, of which 95% came from farming but only 5% caught in the wild. This project is carried out in collaboration with Sæbýli, which is an Icelandic innovative company that produces Ezo abalone and aims to sell alive to markets abroad. The aim for this project is to analyse the possibilities of canning, drying, and freezing for Ezo abalone, both from the perspective of processing the products and possible market opportunities. To achieve this goal, three scenarios are set up based on the possible future plans of Sæbýli and the processing methods for them evaluated. An analysis is made of the scenarios that have been set up, the prices of different products, cost factors and a SWOT analysis is used to assess the advantages and disadvantages of going into different processing of abalone.The main results of this project revealed that with the increased production of Sæbýli, there are several possibilities and more opportunities due to the wider variety of markets that can be reached by processing abalone and extending the shelf life. Abalone is an expensive product and high prices are obtained for all the products analysed. To get a high price for the product, it is key to build a strong brand and form trust with consumers. The SWOT analysis indicated that all processing methods have advantages and disadvantages. What all processing methods have over fresh abalone is increased shelf life, more economical and environmentally friendly transportation, but on the other hand, all processed products have higher operating costs.