Að standa reikningsskil ráðsmennsku sinnar. Er tilefni til að lögfesta refsiábyrgð vegna brota á upplýsingaskyldu ráðherra?

Abstract

Samkvæmt stjórnarskrá lýðveldisins Íslands nr. 33/1944 fer Alþingi með eftirlit með framkvæmdarvaldi og er það eitt meginhlutverk þingsins. Þörf fyrir þingeftirliti hefur aukist síðustu áratugi vegna aukins umfangs framkvæmdarvalds. Forsenda þess að þingmönnum sé unnt að framfylgja þessari grunnskyldu sinni er að ráðherrar veiti þinginu þær upplýsingar sem nauðsynlegar eru svo það geti gegnt hlutverki sínu samkvæmt stjórnarskrá og veiti þinginu hvorki rangar né villandi upplýsingar. Í kjölfar bankahrunsins á Íslandi árið 2008 var talin þörf fyrir að styrkja eftirlitshlutverkið til muna og í því samhengi hefur upplýsinga- og sannleiksskyldu ráðherra einkum verið veitt athygli. Í þessari ritgerð verða ýmsir vinklar þeirrar skyldu kannaðir með það að markmiði að skoða hvort tilefni sé til að lögfesta refsiábyrgð vegna brota ráðherra á þeirri upplýsingaskyldu sem á honum hvílir.