Social acceptance of a green ammonia hub in a remote coastal community: The case of Ísafjörður in Iceland

Abstract

The International Maritime Organisation (IMO) aims to reduce greenhouse gas (GHG) emissions from international shipping by 20% by 2030 compared to 2008 levels, and achieve net-zero emissions by 2050. Green ammonia is a promising alternative fuel to help decarbonise the industry. This thesis investigates the social acceptance (SA) of a hypothetical green ammonia hub for maritime uses. This is done through a case study in Ísafjörður, Iceland, a remote community with a strong maritime history and the third largest port in Iceland. SA can act as both a driver and barrier to hydrogen fuel adoption in the maritime sector. Through a mixed-methods of a systematic literature review and 16 semi-structured interviews with local stakeholders in Ísafjörður, the thesis explores the factors influencing public perceptions of this new technology. The findings reveal that perceived benefits such as job creation and environmental protection drive acceptance, while concerns regarding safety, cost, and visual pollution act as barriers. Technical limitations of the regional energy infrastructure emerged as a critical concern, highlighting the need for feasibility assessments alongside or before SA studies. This thesis contributes to academic knowledge by expanding the analytical framework for assessing SA by adding a technological dimension to the sustainable development (SD) framework, and employing Lozano's (2015) corporate sustainability model to capture the multi-layered and interconnected nature of stakeholder perceptions. Furthermore, it highlights the overarching influence of legislative frameworks in shaping the context for other factors influencing SA. For Icelandic policymakers, this thesis encourages the implementation of already proposed policies from Iceland’s new Climate Action Plan (CAP) and Hydrogen and E-fuels Roadmap for Iceland released in 2024, which seek to facilitate a just and sustainable energy transition in the maritime sector.

Alþjóðasiglingamálastofnunin stefnir að því að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda frá alþjóðlegum skipaflutningum um 20% fyrir árið 2030 miðað við 2008 og ná kolefnishlutleysi fyrir árið 2050. Grænt ammóníak er mögulegur eldsneytiskostur sem stuðlað getur að útfösun kolefnis í atvinnugreininni. Í rannsókn þessari er samfélagslegt samþykki (e. social acceptance) skoðað í tengslum við mögulega græna ammóníakstöð sem þjóna myndi haftengdri starfsemi, þ.e. fiskveiðum og siglingum. Um er að ræða tilviksrannsókn sem tengist Ísafirði, sem skilgreina má sem afskekkt samfélag með sterka sögu tengda haftengdri starfsemi, auk þess að vera með þriðju stærstu höfn Íslands. Samfélagslegt samþykki getur bæði verið drifkraftur og hindrun fyrir notkun vetniseldsneytis í haftengdri starfsemi. Með blönduðum rannsóknaraðferðum, þ.e. kerfisbundinni samantekt á fræðilegri umræðu og 16 hálf-stöðluðum viðtölum við hagsmunaaðila á Ísafirði, voru kannaðir þættir sem áhrif geta haft á viðhorf almennings til slíkrar orkuframleiðslu og notkunar. Niðurstöður leiða í ljós að skynjaður ávinningur, s.s. atvinnusköpun og umhverfisvernd, stuðlar að samfélagslegu samþykki, en áhyggjur varðandi öryggi, kostnað og sjónmengun virka sem hindranir. Tæknilegar takmarkanir sem tengjast svæðisbundnum orkuinnviðum komu fram sem áhyggjuefni og undirstrika þörfina fyrir að framkvæma hagkvæmnismat samhliða eða áður en rannsóknir á samfélagslegu samþykki fara fram. Fræðilegt framlag rannsóknarinnar felst í útvíkkun á greiningarrammann fyrir mat á samfélagslegu samþykki, þar sem tæknilegri vídd bætist við ramma um sjálfbæra þróun, auk þess sem módel frá Lozano (2015) um sjálfbærni fyrirtækja var notað til að fanga fjölþætt og samtengt eðli viðhorfs hagsmunaaðila. Þá undirstrika niðurstöður veigamikil áhrif lagaumhverfis á mótun samhengis fyrir aðra þætti sem áhrif hafa á samfélagslegt samþykki. Í ritgerðinni er komið inn á þætti sem hafa þýðingu fyrir löggjafarvaldið, þ.e. við innleiðingu á stefnu sem fram kemur í nýrri loftslagsáætlun Íslands sem og vetnis- og rafeldsneytisáætlun sem kom út árið 2024 og auðvelda á og stuðla að réttlátum og sjálfbærum orkuskiptum á Íslandi.