Áhrif veðurfars á fæðingartíðni: Fræðileg samantekt með kögunarsniði

Abstract

Bakgrunnur: Í gegnum tíðina hefur verið útbreidd trú um að tengsl séu á milli veðurfars, tunglfasa og tíðni fæðinga. Lífeðlisfræðilegir þættir, svo sem hormón og líkamlegar breytingar á meðgöngu hafa verið mikið rannsakaðir í tengslum við upphaf og framgang fæðinga. Aftur á móti hefur reynst erfitt að sýna fram á hvort og hvernig veðurbreytur hafi áhrif á fæðingarferlið. Tilgangur: Að kortleggja og meta tengsl á milli veðurfars og tíðni fæðinga, sem og hvort veðurfarsbreytur geti haft áhrif á sjálfkrafa upphaf fæðinga. Markmiðið er að dýpka skilning á hugsanlegum áhrifum umhverfisþátta á fæðingar og styðja við skipulagningu mönnunar á fæðingarstöðum. Aðferð: Fræðileg samantekt með kögunarsniði (e. scoping review) var framkvæmd samkvæmt leiðbeiningum Joanna Briggs Institute. Kerfisbundin heimildaleit fór fram í gagnagrunnum PubMed, Web of Science og CINAHL. Notast var við fyrirfram skilgreind inntökuskilyrði og leitarorð. PRISMA flæðirit var notað til að lýsa ferli heimildaleitar og vali á megindlegum rannsóknum. Gögnum var lýst á kerfisbundinn hátt með áherslu á veðurbreytur og áhrif þeirra á tíðni og upphaf fæðinga. Niðurstöður: Þrettán rannsóknir frá átta löndum með 62.063.010 þátttakendum stóðust leitarskilyrðin. Helstu veðurbreytur sem voru skoðaðar í tengslum við tíðni og sjálfkrafa upphaf fæðinga voru tunglfasar, sólarstaða, loftþrýstingur og lofthiti. Niðurstöður leiddu í ljós að tunglfasar höfðu ekki áhrif á tíðni eða sjálfkrafa upphaf fæðinga. Fæðingar hófust oftast að næturlagi. Lækkun loftþrýstings tengdist aukinni tíðni fæðinga og sjálfkrafa upphafi. Að lokum jók útsetning fyrir háum lofthita í lok meðgöngu líkur á sjálfkrafa upphafi fæðinga. Ályktanir: Veðurfar og umhverfisþættir virðast í dag hafa takmörkuð áhrif á tíðni fæðinga, þrátt fyrir rótgrónar hugmyndir um annað. Þó má ekki útiloka áhrif veðurfars með öllu, því sumar rannsóknir benda til tengsla ákveðinna veðurbreyta við upphaf fæðinga. Þar sem fæðingar virðast að mestu hefjast að nóttu til getur verið gagnlegt að huga sérstaklega að mönnun næturvakta. Frekari rannsóknir eru nauðsynlegar með hliðsjón af nútíma lifnaðarháttum og áhrifum þeirra á barneignarferlið. Lykilorð: Fæðingartíðni, sjálfkrafa upphaf fæðinga, veðurfar, tunglfasar, loftþrýstingur, lofthiti.

Background: Throughout history, there has been a widespread belief that weather conditions and lunar phases are linked to birth frequency. While physiological factors such as hormones and bodily changes during pregnancy have been extensively studied in relation to the onset and progression of labor, it remains unclear whether and how weather variables influence the birth process. Objective: To map and assess the relationship between weather conditions and birth frequency as well as whether weather-related factors can affect the spontaneous onset of labor. The aim is to deepen understanding of the potential role of environmental influences on labor and support improved staff planning in maternity care. Methods: A scoping review was conducted in accordance with the Joanna Briggs Institute guidelines. A systematic literature search was performed in the PubMed, Web of Science, and CINAHL databases using predefined inclusion criteria and search terms. A PRISMA flow diagram was used to describe the selection process for quantitative studies. The data was analyzed descriptively with a focus on weather-related factors and their reported influence on the frequency and onset of labor. Results: Thirteen studies from eight countries, including a total of 62,063,010 participants, met the inclusion criteria. The main weather-related variables examined in relation to birth frequency and the spontaneous onset of labor were lunar phases, solar position, barometric pressure and air temperature. The findings indicated that lunar phases had no significant effect on birth frequency or spontaneous labor onset. Most births began spontaneously at night. A decrease in barometric pressure was associated with increased birth frequency and a higher likelihood of spontaneous labor onset. Finally, maternal exposure to high air temperatures at the end of pregnancy was linked to greater chance of spontaneous labor onset. Conclusion: Weather and environmental factors appear to have a limited influence on modern birth frequency, contrary to traditional beliefs. However, the potential impact of weather cannot be entirely ruled out, as some studies suggest a link between specific weather variables and the timing of birth. As labor often begins at night, improved staffing during night shifts may be beneficial. Further research is needed to explore these associations, taking into account modern lifestyles and their effects on the childbirth process. Keywords: Birth rate, onset of spontaneous labor, weather, lunar phases, barometric pressure, air temperature.