Þegar Katla gýs : viðbúnaðaráætlun fyrir leikskólann Suður-Vík

Abstract

Í þessari ritgerð hefur höfundur unnið viðbúnaðar- og viðbragðsáætlun fyrir leikskólannSuður-Vík, byggða á þekkingu á eðli eldstöðvar undir Mýrdalsjökli sem ber heitið Katla.Jarðfræði hennar og saga fyrri gosa hefur gert yfirvöldum kleift að hanna viðbragðs- ogviðbúnaðaráætlanir sem grípa þarf til ef/þegar gos í Kötlu hefst. Slíkar áætlanir náhinsvegar nær einungis til ytra umhverfis, en ekki innra skipulags stofnanna á borð viðleikskóla sveitarfélagsins.Náttúrufegurðin í Mýrdalnum er einstök og íbúar svæðisins öfundsverðir afbúsetu sinni. En þrátt fyrir friðsæld og stóíska ró, sem oft er sögð einkenna Skaftfellinga,vita Mýrdælingar vel af ógninni sem þeir búa við. Þessi ógn er sú, að undir jöklinum semyfir sveitinni gnæfir, kraumar eldstöðin Katla. Eldstöðin á sína sérstöku jarðfræðisögu ogsamkvæmt gossögu hennar getur hún gosið hvenær sem er. Vísindamenn fylgjast vel meðhegðun eldstöðvarinnar og gera viðvart ef vart verður við óróleika innan hennar sembenda til goss. Þá fara í gang hinar ýmsu áætlanir á vegum stjórnvalda, til að auka öryggiíbúa svæðisins við slíkar nátúruhamfarir. Sú ógn sem stafar af því að búa í nágrenniKötlu má ekki gleymast og viðbúnaður og fræðsla fyrir hverja kynslóð þarf að vera í örriþróun. Íbúum til hægðarauka í því starfi hefur sú kynslóð sem uppi var við síðustu gosskráð greinargóðar lýsingar á fyrri gosum, sem kynslóðin sem tekin er við núna getur nýttsér við viðbúnaðarstörf á svæðinu. Síðast varð gos í Kötlu árið 1918 og er í dag árið2007, talað um, að það sé komin tími á næsta gos. Nýverið fór fram æfing á þeimviðbúnaði sem í gang fer ef gos virðist yfirvofandi og við þá vinnu sá höfundur vankantaá viðbúnaði innan leikskóla byggðarlagsins og ákvað því til bóta, að vinna að gerðviðbúnaðar- og viðbragðsáætlunnar fyrir leikskólann. Einnig vann höfundur þemaverkefnií leikskólanum í góðu samstarfi við björgunarsveit staðarins, til að kynnabörnunum þá aðila sem munu verða mest áberandi ef kemur til viðbúnaðar- og hættustigsí þorpinu. Það er mat höfundar að nauðsynlegt sé að viðhalda reglulegu viðbúnaðarstarfimeðal íbúa svæðisins. Sífellt kemur ný kynslóð þessara íbúa, sem þarf að tileinka sér þaðað búa með eldstöðina Kötlu í miklu návígi.