Sjálfstæði ráðherra og þingræðisreglan

Abstract

Fjallað er um hvort sjálfstæði ráðherra, eins og það hefur verið túlkað af íslenskum lögfræðingum, samrýmist þingræðisreglunni. Þingræðisreglan felur í sér að ríkisstjórn þarf að geta sýnt fram á stuðning meirihluta þings þegar og ef eftir því er leitað. Ráðherrar í þingræðisríkjum starfa í pólitísku umboði ríkisstjórnar og þingmeirihlutans og þurfa að lúta pólitísku forræði þeirra en víkja úr embætti ella. Ráðherrar geta hins vegar verið yfirmenn stjórnsýslunnar, eins og tíðkast þar sem ráðherrastjórnsýsla ríkir, svo sem á Íslandi og í Danmörku. Það er hluti af lagalegri ábyrgð ráðherra að tryggja að fyrirmæli sem stjórnsýslan fær frá pólitískum yfirboðurum sínum séu í samræmi við lög. Pólitískt eru ráðherrar þannig undir vald ríkisstjórnarmeirihlutans seldir þótt þeir séu yfirmenn stjórnsýslunnar.